Blockchain Teknolojisi: Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

Son yıllarda hayatımıza giren blockchain teknolojisi tüm dünyada büyük bir trend haline geldi. Bu popüler teknoloji, gelecek için önemli bir yere sahiptir. Sistem genel itibariyle, çok sayıda blok zincirinden oluşmuş bir dijital kayıt defteri olarak çalışmaktadır. Blok zincirlerin verileri kriptografik kanıtlar halinde birbirine kronolojik bir sıralama ile bağlıdır. Bu veriler bloklar halinde sistemde depolanmaktadır.

Bu teknoloji ile güvene dayalı olmayan ortamlar için artırılmış bir güvenlik sistemi kurulmuştur. Bununla birlikte birçok avantaj da beraberinde gelmiştir. Ancak tamamen avantajlı bir teknoloji değildir. Çünkü merkeziyetsiz bir yapıya sahiptir. Bundan dolayı bazı dezavantajlara da sahiptir.

Blockchain Teknolojisinin Avantajları

Bu üstün teknoloji, ilk ortaya çıktığı andan beri sürekli gelişmektedir. Böylelikle çok sayıda avantaj sağlar. Avantajlar, geleneksel sisteme göre oldukça önemli fırsatlar doğurmaktadır. Bundan dolayı blockchain teknolojisi, çoktan sektörlerde kendine yer buldu ve birçok kullanıcı ile buluştu.

Şeffaflık

Teknoloji, veri tabanı üzerine kurulu ve topluma açık bir sistemdir. Bundan dolayı yapılan her işlem, herkese açık bir şekilde gerçekleşmektedir. Hatta diğer veri tabanı teknolojilerinden onu ayıran en temel özelliğin bu olduğunu söylemek mümkündür. Sistem herkese açık bir veritabanı üzerine kurulu olsa da blok üzerine işlenen verileri değiştirmek imkansıza yakındır.

Merkeziyetçi olmayan yapısı sayesinde, sistemde yapılan işlemlere banka ve hükümetler müdahale edemez. Yapılan işlemlerde kişilerin imzaları görünürdür ve herkesin izleyebileceği özelliktedir. Bu nedenle blockchain teknolojisi yüzde yüz bir şeffaflığa sahiptir.

Dağıtılmış Olması

Blok zinciri verileri dağıtılmış bir node ağında bulunan binlerce cihazda tutulmaktadır. Bundan dolayı sistem veri ve teknik arızalara karşı oldukça dayanıklıdır. Ayrıca kötü niyetli saldırılara karşı da etkili ve güvenli bir teknolojidir. Bu durumda, arıza olduğunda ağ güvenliği herhangi bir sorun ile karşılaşmaz. Oysaki bunun aksine birçok veri tabanı bir ya da birkaç sunucu ile çalışmaktadır. Bundan dolayı arızalara ya da kötü niyetli saldırılara karşı yeterli dayanıklılıkta değildir.

Değişmezlik

Onaylanan blokların üzerinde değiştirme işlemi yapmak neredeyse imkansızdır. Çünkü blockchain teknolojisi, verinin bir kez sisteme kaydedilmesinin ardından bunu değiştirmeyi ya da tamamen ortadan kaldırmayı çok mümkün kılmamıştır. Bu özellik blok zincirinin denetimli olmasını sağlamaktadır. Böylece blok zinciri üzerinde gerçekleşen her bir değişikliği takip etmek oldukça kolaydır.

Güvene Dayalı Olmayan Sistem

Geleneksel ödeme sistemlerinde ticari işlemler sadece iki kişi arasında gerçekleşmez, aracı da işleme dahildir. Bu teknolojide aracıya gerek yoktur. Çünkü dağıtılmış node ağ işlemleri madencilik adı verilen bir süreçle işlemektedir. Bundan dolayı blockchain teknolojisi ‘güvene dayalı olmayan sistem’ olarak anılmaktadır.

Blockchain Teknolojisinin Dezavantajları

Blockchain çok büyük avantajlar sağlasa da bazı dezavantajları vardır. Bu dezavantajların bazıları, aslında sağlanan avantajlar ile gelmektedir. Çünkü avantaj sayılan bazı noktalar bazen ufak olumsuzluklara da sebep olabiliyor.

Yüzde 51 Saldırısı

Merkeziyetsiz ve dağıtılmış bir ağdan oluşan blockchain teknolojisi, ağı kontrol isteyen kişi ya da kişiler tarafından tehdit edilebilir. Bu da %51 saldırısı olarak adlandırılan süreç ile mümkün oluyor. Bu saldırı ile işlemler kayıt dışı kalır ya da kayıtlı işlem sıralamalarında değişiklik meydana gelir. Teorik olarak kayıtlara geçen bu dezavantaj, ne kadar mümkün olsa da şimdiye kadar herhangi bir %51 saldırısı gerçekleşmemiştir. Ağ büyümeye devam ettiği sürece güvenlik artacaktır. Böylece saldırı şansı daha da azalacaktır.   

Verilerde Değişim Yapılamaması

Blok zincirine dahil edilen verilerin değiştirilememesi blockchain teknolojisi için en güçlü yönlerden biridir. Ancak bunu aynı zamanda bir dezavantaj olarak saymak mümkün. Sisteme herhangi bir verinin girişi yanlış yapıldığı takdirde onu değiştirmek ya da tamamen ortadan kaldırmak neredeyse imkansızdır. Başka sebeplerden dolayı da değişiklik yapmak gerekebilir. Ancak dağıtılmış sistem buna müsaade etmez.

Bu sorunun tek çözümü vardır. O da hard fork olarak tanımlanan bir işlemdir. Bu işlem, eski zinciri terk etmeyi ve doğru veriler ile yeni bir zincire geçmeyi gerektirir. Ancak bu durum, bazı kullanıcıların eski zincirde kalacağı bir ağ bölünmesine sebep olmaktadır. Bu sorundan kaçınmak her zaman mümkün olmayıp bundan dolayı bu seçenek çok elverişli değildir.

Özel Anahtar Yönetimi

Bir blockchain ağı kullanıcısı için özel anahtar önemli bir bilgi parçasıdır. Blockchain teknolojisi üzerinde kayıtlı olan verilerin sahipliğine karşılık gelen kişisel bir tanımlayıcıdır. Herhangi bir kullanıcı, özel anahtar olmadan bu bilgilere erişemez. Bu durum bilgilerin güvenliğini artırırken bir başka soruna sebep olmaktadır.

Bu teknoloji üzerinde kaybolan herhangi bir özel anahtarın kurtarılması mümkün olmamaktadır. Sistem üzerinde özel anahtar sadece bir kere oluşturulmaktadır. Ayrıca sadece kullanıcıya özel olarak sağlanır. Erişimin kaybedilmesi durumunda düzeltilmesi zor olan ciddi bir sorun ortaya çıkar. Bundan dolayı sistemin önemli dezavantajlarından biri de budur.

Verimsizlik

Blockchain, kurumların başarısız olduğu noktaları ortadan kaldırmak için muhteşem bir potansiyele sahiptir. Ancak tam anlamıyla verimli bir çözüm olduğundan bahsetmek mümkün değildir. Blockchain’ler, bilgilerin iletilmesi ve depolanması konusunda temel oluşturan fikir birliği algoritmalarına bağımlıdır. Proof-of-Work algoritmasını kullanmak madencilik gerektirir. Kripto para birimiyle alakası olmayan ağlar için ideal olmaz.

Sistemin bir diğer verimsiz yönü depolanmalarıdır. Birincil blok zincire veri eklendikçe boyutu çok hızlı büyüyecektir. Çok yüksek boyutlarda verileri depolamak mümkün hale gelse de potansiyel bir kısıtlamadır. Blockchain teknolojisi konu depolama olunca verimsiz hale gelebilir.

Opinyu