Bilimin İkonik 10 Türk Kadını

Türk bilim kadınları sadece ülkemize değil dünyaya da fayda sağlıyor ve isimlerini başarılarıyla duyuruyorlar. Türlü zorluklarla bilim dünyasında kendilerine yer bulabilen kadınlarımız sonunda ödüller alıyor ve kabul görüyorlar. Yaptıklarıyla çığır açan ülkemizin ikonik bilim kadınları kimlermiş görelim.

Dr. Özlem Türeci

Sağlık alanındaki buluşuyla milyonlarca insan için umut olan isimlerden biri Dr. Özlem Türeci. Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgınında, BioNTech aşısı mucitlerinden biri olarak karşımıza çıktı. Eşi Prof. Uğur Şahin ile Covid-19 salgınında gösterdikleri başarı nedeniyle Almanya’da Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı’na layık görüldüler. Türeci, Almanya’da yaptığı virüs çalışmalarının yanı sıra kanser tedavisi üzerinde de çalışmalara imza atıyor.

Canan Dağdeviren

Yeni nesil Türk bilim insanlarından Canan Dağdeviren, bir fizik mühendisi. Fizik alanında yaptığı çalışma ve buluşlarla hem bilim dünyasında hem de ikonik bilim kadınları arasına adını yazdırdı. Yurt dışında doktora yaparken pilsiz çalışabilen giyilebilir bir kalp çipi çalışmasını yaptı. Bunun haricinde cilt kanserini teşhis eden bir cihaz geliştirdi. Junior Fellow statüsüyle Harvard Üniversitesi Fellows Cemiyeti’nde olan ilk Türk bilim insanı olmasının yanında Forbes’un 30 Yaş Altı Bilim İnsanı listesinde de yer aldı.

Doç. Dr. Burcu Özsoy Çiçek

Antarktika’ya giden ilk Türk bilim insanı unvanına sahip Doç. Dr. Burcu Özsoy Çiçek, iklim değişikliği ve deniz buzu üzerine yaptığı çalışmalarla tanınıyor. Yaptığı istatistiksel matematik ile jeofizik bilimleri çalışmasının ardından, 2003 yılında San Antonio Texas Üniversitesi’nde uzaktan algılama ve jeoenformatik laboratuvarında yer aldı. Orada yaptığı doktora sırasında Antarktika’ya girme şansı yakaladı.

Dr. Berna Sözen

Türkiye’de başladığı eğitimini yurt dışı eğitimi ile çeşitli üniversitelerde sürdüren Sözen, embriyo gelişimi ve kadınların neden düşük yaptığını anlamaya yönelik çalışmasıyla adını duyurdu. Sperm ve yumurta olmadan erken gelişim dönemini taklit edebilen embriyolar oluşturdu. Sözen’in çalışmaları Science ve Nature Cell Biology gibi prestijli bilim dergilerinde yayınlandı. Ayrıca çalışması 2017 yılında MIT’nin bilimde çığır açan 10 gelişmesi arasında yerini aldı.

Dr. Naşide Gözde Durmuş

Çocukken geçirdiği enfeksiyonel hastalık ile üç yıl tedavi gören Dr. Naşide Gözde Durmuş’a bu süreç ilham oldu. Bakterilerle mücadelede hangi antibiyotiğin işe yarayacağını anlamaya ve vücuttaki bakteriye göre hangi ilaç tedavisinin uygulanması gerektiği konusunda çalışmalar yaptı. MIT Technology Review dergisinin, 35 Yaş Altı Yenilikçiler listesinde ‘Tıp ve biyolojide çığır açan’ 35 bilim insanı arasında yer aldı.

Prof. Dr. Feryal Özel

Prof. Dr Feryal Özel nötron yıldızları, teorik astrofizik ve karadelikler hakkında yaptığı araştırmalarla 2003 yılında Büyük Fikirler listesinde yerini almıştı. Özel, ilk karadelik fotoğrafını çekmesi ile ülkemizin ikonik bilim kadınları arasında yer aldı. Albert Einstein’ın Görelilik Teorisinde yer alan ancak teleskop ışınlarını yuttuğu için görüntülenmesi mümkün olmayan karadelikleri farklı teleskoplardan elde ettiği milyonlarca veriyi birleştirerek tek bir fotoğrafta topladı.

Dr. Duygu Özmadenci

Dr. Duygu Özmadenci, kanser tedavisi üzerine yaptığı çalışmalarla adını duyurdu. Yumurtalık kanserine karşı bir yöntem geliştirdi. Yumurtalık kanser hücrelerini çoğaltan protein ve yumurtalık kanseriyle ilaçla mücadele edilebileceğini ortaya koydu. Bu konudaki araştırmalara destek veren OCRA tarafından her yıl 10 kişiye verilen Ann and Sol Schreiber Mentored Investigator Award ödülünü aldı.

Prof. Dr. Elif Nur Fırat Karalar

Prof. Dr. Elif Nur Fırat Karalar, kanser-genetik hastalıkların moleküler temellerini belirlemeye yönelik ortaya koyduğu çalışmalarla adını duyurdu. Moleküler biyoloji alanında yaptığı çalışmalarla adını duyuran Karalar, 2000 yılından beri 40 yaş altı bilim insanlarını seçen Moleküler Biyoloji Örgütü tarafından Araştırmacılar Programına seçilen ilk Türk bilimi insanı oldu. 

Prof. Dr. İvet Bahar

Yaptığı araştırmalar ile ilaç tasarımı konusunda yeni metotlara imza atan Prof. Dr. İvet Bahar, Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi’nin ilk Türk kadın bilim insanı üyesi oldu. Daha sonra moleküler biyolojide, proteinlerin mutasyonlara ve yapısal etkileşimlere uyum sağlama yeteneği olduğunu keşfetti. Bundan dolayı 2016 yılında Barack Obama tarafından Beyaz Saray’a konuşmacı olarak davet edildi.

Dr. Hatice Zora

Dr. Hatice Zora, fonetik, sinirbilimi ve dilbilimi üzerine çalışmalar yaptı. Yazımızın ikonik bilim kadınları arasındaki yerini alan Zora, beyinde dil ve duygu gelişimi üzerine yaptığı çalışmalarla İsveç Kraliyet Hanedanı ödülüne layık görüldü.

Opinyu 17.06.2022