Liderler İş Etiğini Nasıl Belirler?

İş etiği, şirketinizin değerlerini nasıl tanımladığıyla ilgilidir. İşte ahlakınızla nasıl liderlik edeceğinizdir.

Kâr odaklı bir ortamda iş etiği her zaman ilk akla gelen şey değildir. Ancak liderlerin bir şirket için oluşturduğu ahlaki pusula ve bu değerlere nasıl uydukları tahmin edebileceğinizden çok daha fazlasını ifade eder.

Florida Üniversitesi’nde bir eğitimci ve MAMC Sosyal Medya programının direktörü olan Andrew Selepak, ahlaki seçimler tanımında kesindir: “İki iyi seçenek arasında seçim yapmak zorunda kaldığınızda etik ikilemler ortaya çıkar.”

Ohio Üniversitesi’nde iş hukuku ve etik alanında çalışmaları bulunan Robert Foehl’e göre ise, bir şirket etik bir ikilemi iki seçeneğe indirgemeden önce önemli bir karar vermelidir. Bir işletmenin yapması gereken ilk şey, toplumla ilgili değerlerinin ne olduğunu belirlemektir. Başka bir deyişle, bir şirketin toplumda iyi, ahlaki ilkeleri nasıl tanımladığı, etik kodunu renklendirecektir.

İş Etiği ve Liderlik

Liderler bir işletmede yalnızca etik standartlar oluşturmazlar, aynı zamanda bunları göstermeleri gerekir.

Bir şirketin etik standartları yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıyadır ve işveren örnek teşkil eder. İşveren etik davranmazsa, bu örgütün dibine kadar iner.

Liderler, şirketin etik standartlarını yalnızca etik kurallar oluşturarak değil, aynı zamanda yönetim tarzlarıyla da belirleyebilirler.

• Uygun mesajların gönderilmesi
• Görünür bir şekilde konuyla ilgili kalınması (Görmezden gelinmemesi)
• Şirketin belirlenen etik değerleriyle eşleşen şekilde davranılması

Önce lider bu değerlere uymalıdır. Uymadığı takdirde bir işletmenin etik davranmasının anlamlı bir yolu yoktur. Liderler sadece örnek olarak veya sadece etik hakkında konuşarak liderlik edemezler.

Örnek teşkil eden sadece üst düzey yöneticiler de değil, her seviyedeki yöneticiler bir işletmenin ahlaki pusulasını belirler.

Ahlaki bir ortam yaratmak için şirket yöneticilerinin hem resmi hem de gayri resmi davranışlarını dikkate almaları gerekir. Resmi davranışlar söyledikleri şeylerdir, gayri resmi davranışlar ise bir işletme tarafından gerçekleştirilen eylemlerdir.

Bir şirket etik bir iş yeri ortamı yaratmayı umuyorsa her ikisine de sahip olmalıdır. Bunların olmaması koşulunda etik hatalar ortaya çıkacaktır.

Liderler ve İş Etiği Arasındaki İlişki

İş liderleri ve iş etiği konuları arasında sıkı bir ilişki vardır. Dilerseniz bir vaka analizi ile konuyu daha iyi anlamaya çalışalım.

XYZ Şirketi, başarılı bir teknoloji firmasıdır ve son yıllarda hızla büyümüştür. Şirketin CEO’su, John, şirketin hızlı büyümesine liderlik etmiştir. Ancak, son zamanlarda birkaç çalışan, yönetim kademesindeki bazı kişilerin etik olmayan davranışlarda bulunduklarını iddia etmişlerdir. Bu iddialar arasında, müşterilerin kişisel bilgilerini kullanmak, işletme kaynaklarını kişisel amaçlar için kullanmak ve yolsuzluk gibi suçlamalar yer almaktadır.

John, bu iddiaları ciddiye alarak bir iç soruşturma başlatmaya karar verir. Soruşturma sonucunda, bazı yöneticilerin gerçekten etik olmayan davranışlarda bulunduğu ortaya çıkar. Bu davranışlar, şirketin imajını ciddi şekilde zedeleyebilecek niteliktedir.

John, bu sorunu çözmek için harekete geçer. Öncelikle, etik davranış kurallarının yeniden tanımlanması ve şirket politikalarının güncellenmesi gerektiğine karar verir. Bu politikalar, çalışanların etik olmayan davranışlarda bulunmalarını önlemeye yönelik yeni tedbirleri de içermelidir.

John, ayrıca şirketin tüm çalışanlarını ve yöneticilerini bir dizi etik eğitimi almaya davet eder. Bu eğitimlerde, şirketin etik standartları ve değerleri vurgulanacak ve çalışanların etik davranışlarını nasıl uygulayacakları hakkında bilgilendirileceklerdir.

Son olarak, John, etik olmayan davranışlarda bulunan bazı yöneticilerin işlerine son verir ve tüm çalışanlarına etik davranışların önemini hatırlatır. Böylece şirket, yenilenen etik politikaları ve eğitimleri sayesinde daha sağlam bir etik yapıya sahip olur ve bu yapı sayesinde müşterilerin ve çalışanların güvenini yeniden kazanır.

Bu vaka analizi, bir iş liderinin etik davranışlar konusundaki sorumluluklarını ve bu sorumluluklarla başa çıkmak için alınabilecek önlemleri göstermektedir. John, etik konulardaki sorunları ciddiye alarak, etik olmayan davranışların sonuçlarını kabul ederek, yenilenmiş bir etik yapı oluşturarak, çalışanlarını etik konular hakkında eğiterek ve etik kurallara uymayan yöneticileri işten çıkararak etik bir iş kültürü oluşturmuştur.

İyi seçimlerin ötesine geçmek

Selepak, şirketin faaliyetleri hakkında kamuoyuna karşı şeffaflığın, bir işletmenin etik kurallarını oluşturmak için çok önemli olduğunun üzerinde durur. Ancak, bu şeffaflığın bir bedeli olabilir.

Örneğin işletme, çalışanlarının sosyal medyada bile marka savunucusu gibi davranmasını istiyor mu? Eğer öyleyse, Selepak kurumsal liderliği, gönderilerin yazarın görüşünden başka bir şey olmadığını ve şirketin ahlak ve değerlerini yansıtması gerekmediğini kamuoyuna açıklaması konusunda uyarıyor.

Bir şirket, çalışanlarından herhangi birinin marka elçisi olarak hareket etmesine izin veriyorsa, bu ayrıcalığı kime uzatacağı konusunda seçici olması gerekir. Ayrıca, herhangi bir personelin şirketle ilgili herhangi bir şeyi çevrimiçi yayınlama yetkisi varsa, markayla olan ilişkileri konusunda şeffaf olmaları gerekir.

Tarihi yeniden yazmanın etiği

İtibarında herhangi bir leke olan bir şirket, etik kurallarına sadık kalarak ne ölçüde tarihini yeniden yazar?

Örneğin bir kozmetik markasını düşünelim. Bir dönem hayvanlar üzerinde deneyler yapmış olsun. Bunu kamuoyu ile paylaşmalı mı, yoksa ortaya çıkmadığı sürece bu konu üzerinde açıklama yapılmamalı mı?

Şirketin bilgileri “tekrarlamaya gerek olmadığı” ölçüde kamuya açık hale getirilmelidir.

Bir şirketin sosyal medya platformlarındaki olumsuz yorumların silinmesi, tarihin yeniden yazılmasının bir başka şeklidir. Marka liderlerinin, yorumları kaldırıp kaldırmayacaklarına veya kalmalarına izin verip vermeyeceğine karar vermesi gerekir.

Peki şirketin standardı nedir? Örneğin, gönderi spam mı, ırkçı mı yoksa homofobik mi? Bu standartları ihlal eden yorumlar etik olarak kaldırılabilirken, ihlal etmeyen kritik yorumlar görünür kalmalıdır.

Şirketin etik kurallarına göre nasıl yanıt verileceğine karar vermek için belirlenmiş bir etik standart olması gerekir.

Çalışanları etik kurallar konusunda eğitmek

George Washington Üniversitesi’nde liderlik profesörü olan James Bailey, yeni işe alınanları şirketin etik kuralları hakkında eğitmek için işe alındığı ilk dönemden daha iyi bir zaman olmadığının üzerinde durur. Ayrıca oryantasyon sürecinde etik ile ilgili olarak bir çalışana şirket kültürü hakkında bilgi verilmelidir. Bu şekilde çalışan, şirketin etik kültüründen hemen haberdar olur.

Şirket etiği ve müşteri memnuniyeti

İnternetin yaygınlaşmasıyla tüketiciler, bir şirketin geçmişteki davranışlarını araştırmak için geçmişte olduğundan daha donanımlı hale geldi.

Pek çok müşteri kalbiyle alışveriş yapıyor ve günümüz tüketicisi kurumsal davranışa ilgi duyuyor.

Daha fazla insanın, destekledikleri işletmelerin davranışlarına ve etik standartlarına göre nereye para yatıracaklarına karar verdiğini görüyoruz.

İş adamlarının ve liderlerin iş hakkında düşünme biçimlerinde bir değişiklikle birlikte, daha fazla şirketin geçmişte etik ve “göz ardı etme” davranışlarını fark ettiğini görüyoruz. Bunun bir kısmı toplumsal beklentilerdeki değişimden kaynaklanıyor.

Sözün Özü;

İş etiği, günümüz iş dünyasında giderek daha önemli hale gelmekte. Bir lider olarak, iş etiği sorumluluklarınızın farkında olmanız ve bu sorumlulukları yerine getirmek için çaba sarf etmeniz önemli.

İş etiği konusundaki sorumluluklarınız, dürüstlük, saygı, adalet, şeffaflık ve sorumluluk gibi değerleri yansıtmalı. İşyerinde çalışanlara örnek olmalı, doğru davranışları teşvik etmeli ve işyerindeki etik davranışların korunmasını sağlamalısınız.

Bu sorumlulukları yerine getirmek, işletmenizin başarısı için de hayati önem taşımakta. İşletmenizin iyi bir itibar kazanması, müşteri memnuniyetinin artması ve çalışanların daha mutlu olması gibi faydalar sağlayacaktır.

Sonuç olarak, bir lider olarak iş etiği sorumluluklarınızı yerine getirerek, işletmenizin başarısını artırabilir ve daha güçlü bir çalışma ortamı oluşturabilirsiniz.

Sevgiler;

Simge MUTLU