Etkili Pazarlama Planı Hazırlamak İçin 5 Adım

İster küçük bir işletme olun veya yeni bir girişim isterseniz de büyük bir ticari işletme her yıl pazarlama planlarınızı gözden geçirmeli, yıllık olarak yenilemelisiniz. Şirketinizin hedeflerini gerçekleştirmesi, planlanan satış rakamlarına ulaşabilmesi için yıllık pazarlama planı çok önemli bir noktada yer alır. Bu planın herhangi bir kısmı eksik olursa satış aksiyonlarınız ve şirket hedefleriniz şaşabilir.

1.   İyi Bir Durum Analizi ve Gözlem Yapın

Pazarlama planlamasına başlamanın ilk adımı şirket veya ürününüzün mevcut konumunu iyi saptamaktır.

Bir SWOT analizi yaparak mevcut durumunuz; güçlü ve zayıf yönlerinizi, fırsat ve tehditlerinizi iyi belirlemeniz gerekmektedir. Bu sayede zaten ürün veya hizmet sunacağınız pazarı da iyi anlamış olup pazardaki rakiplerinizi de incelemiş olacaksınız. Kimlerle ve ne koşullarda yarıştığınızı bilmeden kazanma ihtimaliniz sadece şansa dayalıdır. Rakiplerinizi iyi tanıdıktan sonra onların pazardaki eksik yönleri sizin için başlangıçta iyi bir fırsat oluşturabilir. Belki de rakiplerinizin önüne bile geçirebilir.

Peki ya hiç rakibiniz yoksa? O zaman da muadil ve tamalayıcı ürünleri ve o ürünlerle ilgili müşteri alışkanlıklarını inceleyerek neler yapabilceğinize göz atabilirsiniz. Müşteri deneyimine kulak vermek her zaman pazarlama planı açısından göz ardı edilebilecek bir çok hatayı elemenize yardımcı olacaktır.

Bu araştırmalar sonucu sizi pazarlama planının ikinci aşamasına getirecektir.

2.   Hedef Kitlenizi İyi Tanıyın

Ürün veya hizmetinizi tanıtmak için hazırlamanız gereken pazarlama planının ikinci adımı hedef kitlenizin belirlenmesidir. Hali hazırda satış yapan bir işletme veya girişim iseniz bu durum mevcut müşteri listenizi inceleyip segmentleme kadar kolay olacaktır. Ancak henüz satışa başlamamış konumundaysanız bu durum biraz daha zor olacaktır. Çünkü pazarı, rakiplerinizi ve müşterilerinizi iyi seçmeniz gerekmektedir.

Hedef kitlenizin verisine ulaşmanız yeterli bir başarı değildir. Bu veriyi yani hedef kitlenizi yaş, cinsiyet, gelir durumu, eğitim durumu ve ilgili hobiler gibi segmentlere ayırmalı, verilerinizi dahil oldukları kümelere göre doğru biçimde aramanız gerekmektedir. Aksi taktirde harcadığınız pazarlama bütçesi doğru kitleye hitap etmeyen mesajlar içerdiği için işletmenize maliyet kaybı olacaktır.

Hedef kitlenizin verilerine ulaşıp onları iyice tanıdıktan sonra eğer segmentlere doğru ayırabildiyseniz sıra geliyor 3. aşamaya.

3.   Pazarlama Hedefinizi Belirleyin

Etkili bir pazarlama planı hazırlarken ilk iki aşamada şirketimizin/girişimimizin mevcut konumunu keşfedip, ürün/hizmetimizin pazar rekabetini öğrendikten sonra bu ürünü kime satacağımıza karar vermiştik. Peki bu pazarlama sürecini nasıl yürüteceğiz?

İyi bir yol haritası olmadan pazarlama planının başarıya ulaşması çok zordur. Bunun için hem ulaşılması gereken ana hedefler hem de ölçülebilir, takip edilebilir akıllı hedefler belirlememiz gerekmektedir.

Nedir bu akıllı hedefler? Örneğin, “website tekil ziyaretlerinizi pazarlama planınızın ilk 3 ayında %20 artırmak” ölçülebilir ve takip edilebilir akıllı bir hedeftir. Bu hedefi belirledikten sonra bu sonuca ulaşmak için neler yapabileceğimizi hem teknik hem de pazarlama yönünden belirleyebilir, ulaşamadığında ise isabetli bir şekilde çalışmayan aşamayı keşfedebiliriz.

BKNZ: Akıllı hedefler belirleyebilmek için bazı ölçütler: https://opinyu.com/enginalemdar/olcemedigini-yonetemezsin-1

4.   Kullanacağınız Araçları İyi Tanıyın

Pazarlama planı hazırlarken 2. aşamada hedef kitlemizi iyi tanıyıp, 3. aşamada ise o hedef kitleye satış yapabilmek için hedefler belirledik. Şimdi ise belirlediğimiz ölçülebilir hedeflere ulaşmak için hangi araçları kullanacağımıza ve o araçları ne kadar tanıdığımıza geldi sıra.

Örneğimizi devam ettirirsek websitemizin tekil ziyaretçi sayısını %20 artırabilmek için kullanacağımız araçları seçmemiz gerek öncelikle. Planımızı hazırlarken aşamada yaptığımız mevcut konumumuzu ve rakiplerimizi inceleme yaparken websitemize alabileceğimiz trafiği en yoğun google arama motorundan ve instagram sayfasından gelebileceğini keşfetmiş olduğumuzu varsayalım. Bu durumda google arama motorundan trafik alabilmek için Arama Motoru Optimizasyonu(SEO) yapılmış özel içerikler üretebilir, Google Ads reklamlarından faydalanabiliriz.

Öte yandan Instagram sosyal platformundan trafik alabilmek için ilgi çekici görsel içerikler üretebilir, sponsorlu reklamlarla hedef kitlemize ulaşabiliriz. Bu noktada önemli olan kullanılacak araçların hangi sıklıkla veya hangi sırayla kullanılacağı ve periyodik olarak etkilerini ölçüp ölçemediğimizdir.

Bu durumda kullanabileceğimiz araçları da belirlediğimize göre sıra geldi son aşama olan araçlarımızı finanse edebilmemiz için pazarlama bütçesine.

5.   Pazarlama Bütçesi Belirlenmesi

Yukarıdaki 4 aşamayı da hayata geçirmeden önce mutlaka ve mutlaka bir pazarlama bütçesine sahip olmalısınız. Pazarlama bütçenizin eksik olması veya yüksek limitli olması aslında en önemli olan nokta değildir. Pazarlama bütçenizin sürdürülebilir olması hem hedef kitlenizi tanımanıza olanak sağlar hem de pazarlama araçlarınızı test etmenizi kolaylaştırır.

Az önce 4. aşamada akıllı hedefimize ulaşmamız için belirlediğimiz 4 araçtan ikisi ücretsiz ve bütçesiz sadece zaman ve bilginizi harcayarak yapabileceğiniz pazarlama yöntemi iken diğer ikisi ise sadece bütçeniz varsa yapabileceğiniz pazarlama yöntemleridir. Her yöntemin kullanılması gereken alan ve zaman birbirinden farklı olduğu için mutlaka pazarlama araçlarınızı iyi tanımlamanız gerekecektir. Aksi takdirde pazarlama bütçenizi ve de en önemlisi tüm eforunuzu boşa harcamış olacaksınız.

Şimdi Kendi Pazarlama Planını Hazırla!

Şimdi elimizde iyi bir pazarlama planı olduğuna göre Girişim Fakülesi Pazarlama Planı Sihirbazını kullanarak mevcut konum, pazar analizi, hedef kitle, pazarlama hedefleri, pazarlama araçları ve pazarlama bütçesini içeren bir pazarlama planı oluşturabilir ve pdf çıktı alabilirsiniz. Unutmayalım ki bu araştırma sonucu elde edeceğimiz bilgileri bir arada görebilme, inceleyebilme de en az o planı hazırlamak kadar önemlidir.

Celal Hummatov 24.03.2022