Türkiye’de Müze Turizmi Ne Kadar Etkili?

Müzeler; Eski Mısır ve Mezopotamya’da değerli eşyaların tapınaklarda toplanması, savaşta galip gelen hükümdarların ele geçirdikleri savaş ganimetlerini gücün sembolü olarak halk önünde teşhir etmesiyle ortaya çıkmıştır.

Kültür turizminin en temel unsurlarından birini müzeler oluşturmaktadır. Bir ülkede turizmin gelişmesine bağlı olarak müzelere olan talep de artış göstermektedir. Dünyada pek çok farklı ülkede müze turizminin potansiyelinin farkına varılmış ve bu bağlamda ilgili alana yapılan yatırımlar arttırılmıştır. Müze turizmi her kesimden insana hitap eden bir alternatif olmakla birlikte çeşitli konseptlerde olması ile de dikkat çekici bir nitelik barındırmaktadır. Müzelerde en çok rağbet gören temaların başında arkeoloji, çocuk, astronomi, bilim müzeleri gelmektedir.

Müze; toplumun ve gelişiminin hizmetinde olan, halka açık, insana ve yaşadığı çevreye dair tanıklık eden malzemelerin üzerinde araştırma yapan, toplayan, koruyan, bilgiyi paylaşan ve sonunda inceleme, eğitim ve beğeni doğrultusunda sergileyen, kâr düşüncesinden bağımsız sürekliliği olan bir kurumdur” (International Council of Museums Code of Ethics, 2004).

Türkiye’de müze turizmi ne kadar etkilidir?

Türkiye, doğal anlamda harikulade bir coğrafyada olmasının yanı sıra kültürel anlamda da pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış bir konumda bulunmaktadır. Bu sebeple Türkiye’de farklı konsepte ve temaya sahip pek çok müze bulunmaktadır. Müze turizminin geleceğine görerek bu alana yatırımlarını arttıran ve temalarını genişleten Türkiye’de 400’den fazla müze bulunmaktadır. Bu müzelerden Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olanların sayısı 193 iken geri kalan önemli bir bölümünü de özel müzeler oluşturmaktadır. Müzeler arasında Bakanlığa bağlı olanların yer aldığı arkeoloji müzeleri 63 tane olup bu sayı ile ilk sırada yer almaktadır. Arkeoloji müzelerini etnografya ve antropoloji takip etmektedir.

Müze Çeşitleri Nelerdir?

Hem dünyada hem de Türkiye’de pek çok farklı temaya sahip müzeler bulunmaktadır. Bu müzeler farklı zevklere ve kesimlere hitap etmektedir. Türkiye’de müze turizmi anlamında birbirinden farklı konseptlere sahip müze çeşitleri aşağıdaki gibidir:

1. Sanat Müzeleri: Kronoloji esas alınarak sanatsal değeri olan heykel ya da resimlerin sergilendiği müzelerdir.
2. Arkeoloji Müzeleri: Farklı bölgelerde yapılan arkeolojik kazılardan çıkan eserlerin sergilediği müzelerdir.
3. Açık Hava Müzeleri: Bu tarz müzelerde sergilenen eserler kapalı bir mekânda değil, açık bir alanda sergilenmektedir.
4. Bilim Müzeleri: Küresel anlamda bilim adına yapılmış icatların ve bu icatların değişim, gelişim süreçlerinin ve icatlara ait önemli belgelerin sergilendiği müzelerdir.
5. Etnografya Müzeleri: Tarih boyunca yaşamış bütün uygarlıkların sanatlarına ya da tarihlerine ait nitelikle eserlerin sergilendiği müzelerdir.

Türkiye’de En Çok Ziyaret Edilen Müzeler

Türkiye’de müze çeşitliliği oldukça fazladır. Peki, bunların arasında en çok ziyaret edilen müzeler hangileridir? Gelin bu müzelere Türkiye’de müze turizmi kapsamında hep birlikte bakalım:

• İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi
• Konya Mevlâna Müzesi
• İstanbul Arkeoloji Müzeleri
• Ankara Cumhuriyet Müzesi
• Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi
• Hierapolis Arkeoloji Müzesi
• Efes Müzesi

Kültür ve Turizm Bakanlığının verilerine göre ülkemizde müze turizmi en fazla 13 milyon kişi ile İstanbul’da yapılmaktadır. İstanbul’u; takip eden iller arasında İzmir, Konya, Antalya, Denizli, Nevşehir ve Ankara gibi iller bulunmaktadır. Son 15 yıl temel alınarak bir karşılaştırılma yapıldığında Türkiye’de müze turizmi ziyaretçi sayıları yaklaşık olarak 5 kat artmaktadır ve oldukça ciddi bir gelişme sergilemektedir.

Opinyu