İnterdisipliner Yaklaşın!

İnterdisipliner nedir? İnterdisipliner yaklaşım bir konu ile ilgili sonuca ulaşmak için farklı disiplinler arasında gezinmek ve bu disiplinlerdeki tam ya da yarım bilgileri kullanarak konuyu nihayete erdirmek veyahut nihayete erdirmek yolunda daha ileriye gitmek demektir. Anlık olarak ihtiyaca yönelik çözüm üretebilen, bir disiplinden faydalanırken hemen akasından bir başka disiplinden faydalanmak fakat aynı zamanda uzun vade hedefini de şaşırmadan yol almak anlamı taşır.

Karmaşık değil.

Basit bir metaforik anlatımla bu cümleleri bir zemine oturtmaya çalışalım.

Şimdi  bir yolculuk hayal edelim. Başlangıç noktası, bitiş noktası ve yolun kendisinden oluşan bir yolculuk olsun bu. Başlangıç noktası bir karayolu olsun, şimdilik ihtiyacımız olan bir karayolu taşıtıdır, sonra yolculuk güzergahımızda yer yer sarp kayalıklar, denizler, nehirler, otobanlar, bataklıklar, çayırlar, çimenler olsun, az gidelim uz gidelim. Varış noktasına gidebilmek için bütün yol boyunca ihtiyacımız olan çeşitli vasıtaları doğru yerde ve doğru süre zarfında kullanmak suretiyle hedefe varmayı hedeflemekteyiz. Aslında başlangıç noktası ile bitiş noktası arasında bir yolculuk özetlemeye çalışıyor olsa idik esasında bunu ne kara ne hava ne de deniz diye özetleyebilecektik ve daha yola çıkmadan tanımlamaktan vazgeçecektik. İşte bu yolculukta her ana uygun aracı veya ayakkabıyı giyme işini interdisipliner yaklaşım olarak özetleyebiliriz.

Şimdi bu metaforu bir başka uyarlamada kullanmak için çeşitli örneklemeler yapalım.

Başlangıç noktası bilimsel bir problem olsun, yolculukta kullanacağımız gemi, uçak, tren yani vasıtalar ise pozitif bilimler olsun. Neyi nerede ne kadar kullanacağımızı yani rotamızı belirleyen şey de felsefe olsun mesela. Bir biyoloji problemini biyolojinin kendi içinde çözümleyemediğimiz noktada kimyadan biraz destek alalım. Matematik ekleyelim, ah biraz da sanat ne hoş olur. Artık bu interdisipliner lezzeti oluşturmak ve fırına vermek sizin şeflik kabiliyetinize kalmış. Bir sonuca varırız ya da varamayız, önemli olan nokta, en başta bir tek disiplinle gidilmesi imkansız görünen kadar ileriye gidebilme imkanıdır.

Ya da aynı metaforu biraz daha yakınımıza alalım ve başlangıç noktası bir şirket kurma fikri olsun. Varış yani hedef noktası ise başarılı bir şirketi sürdürülebilir hale getirmiş olmak olsun. Yol diye anlattığımız dağlar bayırlar burada karşımıza ürün/hizmet seçmek, sermaye bulmak, satış yapmak, operasyonel süreçleri yönetmek, marka oluşturmak gibi aşamalar olsun. Çok kere duymuşsunuzdur ‘‘Sıfır sermaye ile başladım.’’ Maalesef bu ve bunun gibi bazı cümleler dünyanın en pembe yalan klişeleridir.

Sıfır sermaye ile evden çıkıp dolmuşa binip 500 m uzak bir yere bile gidemezsiniz. Bu başarılı sıfır sermayeci arkadaşların aslında yaptığı şey interdisipliner yaklaşmaktır. Sıfır para ile başladım ama network varlığımı şirket kuracak kadar paraya çevirdim, sıfır sermaye ile başladım ama teknik bilgimi şirket kurarken aldığım borçları ödemek için paraya çevirdim, sıfır sermaye ile başladım ama kartvizitimi grafiker bir arkadaşıma tasarlattım yani dostluğumu şirket kurarken gereken sermaye yerine değerlendirdim ya da sıfır sermaye ile başladım köprüyü yapana kadar o an köprü inşaatı için gereken parayı gün be gün farklı yöntemlerle bir şekilde bir araya getirdim… gibi bir sürü örnek vermek mümkündür.

Aslında aktüelde var olmayan ancak potansiyeli olan bir alanda fayda yaratmak yani bir nevi gözünün görmediği şeyi olma ihtimali olan şeye dönüştürmek bütün hepsinin ortak noktasıdır. Tam olarak potansiyeli aktüele çevirmek için ise kullanılan metodolojiye interdisipliner yaklaşım denir. Bir de multidisipliner yaklaşım var fakat o biraz daha ekip çalışması gibi bir şeyi temsil eder. Yani bir sonuca varmak için birden çok disiplini beraber kullanmak demektir. Farklı anlamlardadır.

Son olarak interdisipliner kavramını interdisipliner olarak açıklama denemesi yapmak istiyorum akabinde yazıyı bitirir bitirmez birkaç doz interdisipliner yaklaşım kapsülü yutmuş gibi hissedeceğinizi umuyorum, mevcut bilgiler dahilinde bunlar ileride gülünç ya da mükemmel denemeler olarak değerlendirilebilir.

Olsun önemli olan katılmaktı.

Deneme 1,2… :

• İnterdisipliner Ne Demektir?: – Diyalektik (Felsefe)
• İnterdisipliner Ne Demektir?: – İntegral (Matematik)
• İnterdisipliner Ne Demektir?: – Olasılıklı Düşünme (Yöntembilim)
• İnterdisipliner Ne Demektir?: – Eksiklik Teoremi (Gödel)
• İnterdisipliner Ne Demektir?: – Tek kıyafet kombiniyle bir toplantı, bir piknik, bir seyahat, bir hava muhalefeti yönetimi.  – AMWWBHQP***

*** A method which written by high qualify person.

Songül ARĞAÇ