Tarım ve Vasatlık Sendromu

Türkiye yılda 60 milyon ton meyve sebze üreten bir ülkedir ve bu konuda kendine yeterliliği mevcuttur. Özellikle, sebze konusunda kendi tohumlarımızı ürettikçe aynen savunma sanayiinde olduğu gibi tarımda da yıllardır süregelen dışa bağımlılığımız azalmaktadır.

Tarımla alakalı olarak temel sorun vasatlık sendromudur. Bu sendrom ve tarımın doğasında var olan riskler gereği sermaye grupları tarıma ilgisizdir. Bu sebeple de tarım vizyonsuz bürokrasi çizgisinde ve kendi mecrasında aslında gelebileceği en iyi yere gelmiştir.

Son 30 yılda inşaat, tekstil, makina, otomotiv, ağır sanayi, uzay havacılık, savunma ve kimya sanayiine yapılan sermaye yatırımının yüzde 10’u tarıma yapılsaydı bugün çok farklı konuşuyor olurduk. Tarım sadece çiftçinin omuzlarına yüklenemeyecek, bürokratın da inisiyatifine bırakılamayacak kadar stratejik bir sektördür.

Duygusal yaklaşımlar ve romantik çiftçilik anlayışı bu ülkeyi tarımda geliştirmez. Mesele konuya bilginin sermaye ile desteklenmesi açısından yaklaşılması gereken bir meseledir.  Çiftçinin sorumluluğu tarlada başlar tarlada biter. Bu ekosistemin tamamını yönetmek gerekir ki bu da multi-disipliner bir anlayış gerektirir. Çiftçi tarıma mazot ve gübre fiyatı, komisyoncu yüzdelik, üretici ucuz hammadde, tüketici karın tokluğu, siyaset oy deposu penceresinden baktığı için bugün herkes tarımın eksik tarafını konuşuyor. Zaman bardağın dolu tarafını tamamlama zamanıdır.

Murat Bayizit 18.03.2022