İçerikte Neler Var?

Girişimci – Yatırımcı İlişkisine Dair Tecrübeler: 4 Temel Tavsiye

Girişimcilik deneyimim ve 10’dan fazla girişime yatırım ve mentorluk yaptıktan sonra öğrendiklerimden belki de en kıymetli olanı, girişiminiz için doğru yatırımcıyı bulmanın vereceğiniz en önemli kararlardan biri olduğudur. İnanın bu durum, birçok yönden, doğru eşi bulmak gibidir.

Doğru bir yatırımcı sizin için sadece para transferi yapıp sıradan bir ortak olmaktan çok daha fazlasını yapabilir. İyi bir yatırımcı asla ürün tavsiyesi vermez ve şirketinizin mikro yönetime karışmaz. Bunun yerine size doğru soruları sorar ve bir nevi meydan okur.

Yatırımcı ve girişimci arasındaki istikrarlı iletişim çok önemlidir, ancak bu yalnızca takvime eklenen rutin toplantılar demek de değildir. En iyi girişimci – yatırımcı ilişkileri; güvene dayalı, yargılayıcı olmayan, destekleyici ve yapıcı olanlardır. Birçok girişimci, başlangıç yolculuğunda -çoğunlukla- yalnız olduklarını söyler. Fakat gemiyi farklı bir yöne yönlendirmenize yardımcı olacak ‘gerçek’ bir ortağa sahip olmak oyunun kurallarını çok keskin bir şekilde değiştirecektir.

Girişimcilere doğru yatırımcıyı nasıl seçecekleri ve bu ilişkiden en iyi şekilde nasıl fayda sağlayacakları konusunda kendimce edindiğim tecrübeler neticesinde yapabileceğim yorumları paylaşmak isterim.

Kör noktalarınızda yardımcı olabilecek bir yatırımcıyla anlaşın

Girişimciler genelde ayrıntılara fazlaca takılırlar. Kimi zaman ürün deneyimine, kimi zaman pazarlamaya, kimi zaman da finansal konulara kendilerini kaptırırlar. Fakat bu sırada diğer stratejik fonksiyonları atlayabilirler ve çoğu zaman da bu durum felaketle sonuçlanır.

Yatırımcılar genellikle girişiminizin teknik ve operasyonel ayrıntılarına sizin kadar gömülü olmama avantajına sahiptir. Her yıl yüzlerce şirketle tanışırlar ve belki sizin de içinde bulunduğunuz pazar ve rekabet hakkında çok değerli bilgilerle doludurlar. Bu bilgiler yatırımcıları, sizin şu anda odaklanmamış olabileceğiniz olası engelleri ve sorunları tahmin edecek şekilde konumlandırır.

Kötü haberleri paylaşmaktan korkmayın

Kötü haberleri paylaşmak, en az iyi haberleri paylaşmak kadar önemlidir. Girişimciler genellikle yatırımcılarını hayal kırıklığına uğratacağını düşündükleri bilgileri paylaşmaktan kaçınmaya veya ertelemeye meyillidirler. Ancak bu ertelemeleri yaparken yatırımcılarının kaynaklarından ve deneyimlerinden yararlanmayı da kaçırmış olurlar.

Yatırımcınızla sağlıklı bir ortaklığınız varsa, kötü haberleri de paylaşmanız, hem şeffaflığınızın bir ispatı olarak yatırımcınızı memnun edecek hem de zorlu zamanlarda yolunuzu bulmanıza yardımcı olacak bağlantılar, kaynaklar ve veriler sağlamaya istekli olacakları için bunu memnuniyetle karşılayacaklardır.

Bu hataya çok defa düşmüş biri olarak bu konuya son bir noktayı da eklemem gerekiyor. Yatırımcılar, iş modeline, karlılığa, rekabete vs tabii ki önem verirler ama girişimcinin yetkinlikleri ve ortaklığın sürdürülebilirliği kadar değil. Bazı bilgileri ‘makyajlamanız’ sürdürülebilir ortaklığa zarar verecektir. Üstelik bu haberleri saklamak çok yorucu bir durumdur.

Pivot kötü bir şey değildir

Yatırımcılarla paylaştığınız yol haritasından çok uzaklaşmak konusunda gergin hissetmeniz gayet doğal. Sonuçta yatırımcılarınız, planlarınızı beğendikleri için yatırım yaptılar, değil mi?

Hayır! Yukarıda da bahsettiğim gibi yatırımcılar aslında, uygulama detaylarından bağımsız olarak size, ekibinize ve vizyonunuza inandıkları için yatırım yaparlar. İşte bu noktada bu inancın karşılığını vermek için, problemler karşısında yaratıcı çözümler bulmakla sorumlusunuz. Bu yüzden yatırımcılarınıza “Henüz ürün-pazar uyumunu sağlayamadık, bu yüzden bazı değişiklikler yapmayı düşünüyoruz” diyebilmeli ve ürün / hizmetinizin gidişatını olumlu yönde değiştirmelisiniz.

Yatırım sonrasını düşünün

Yatırımı aldınız. Şimdi ne olacak?

Yatırımcıların sermaye aktarmanın ötesinde erken aşamadaki girişimleri destekleyebilmesinin birçok yolu vardır. Örneğin, kurucuların ekiplerini oluşturmalarına, danışmanları ve partnerleri bulmalarına, bir pazara giriş stratejisi yürütmelerine ve ilk müşterileri ‘bağlamalarına’ yardımcı olabilirler. Girişimci olarak, yatırımcılarınızı bu konularda zorlamaktan çekinmemelisiniz.

Yatırımcılarınız sizi bazı konularda nasıl zorluyorsa, siz de onları zor sorularla zorlayın. Örneğin: Sizi tanıştırabileceği, tecrübeli insanlar var mı? Hangi potansiyel tehditler ya da fırsatlar gözünüzden kaçıyor? Sonraki roundlarda karşınıza çıkacak bir yatırımcı ilerlemenizi nasıl değerlendirebilir? Ürün ya da hizmet ile ilgili aldığı geri bildirimler var mı?

Sonuç olarak

İlk girişimcilik deneyimlerimde, yardım ve tavsiye istemekte tereddüt ediyordum ve genelde çok isteksizdim. Çünkü hem yatırımcılarıma (ortaklarıma) hem de ekibime ne yaptığımı bilmediğim algısını vermek istemiyordum. Bunun üstesinden gelip bu konudaki önyargımı yıktıktan sonra çoğu işim daha doğru ilerlemeye başlamıştı.

Bu yüzden hem yatırımcılarınıza, hem de ekibinize karşı mümkün olduğu kadar şeffaf olmaya çalışın. Yatırımcılarınızın da birer girişimci olduğunu unutmayın. Karşılaştığınız herhangi bir problem ya da zorluk, onların daha önce muhtemelen yüzlerce defa gerek kendi girişimlerinde gerekse de yatırımcısı oldukları girişimlerde karşılaştıkları ve kara kaplı defterlerine kaydettikleri problemlerden çok da farklı olmayacaktır. Korkmayın, yardım istemekle ‘çırak çıkmazsınız’.

Sevgiler

Engin Alemdar