Herkes İçin Sigorta Modeli İle Sürdürülebilir Uzun Süreli Bakım

Birçok yaşlı yetişkin ve bakımı destekleyen bakıcılar, hangi değerlere ulaşacağı tahmin edilemeyen uzun süreli bakımın maliyeti konusunda endişe duymaktadır. Bu harcamalar, yeterince birikim yaptığını düşünen kişiler için bile aylık gelirin önemli bir kısmını tüketebilir. İnsanların uzun vadeli bakım ihtiyaçları için nasıl ödeme yapacağı mali durumlarına ve kullandıkları hizmet türlerine bağlıdır.

Sosyal ve ekonomik standartları gelişmiş ülkelerde yaşayan bireyler, mevcut sağlık sigortalarının veya sosyal güvenlik kapsamlarının uzun vadeli bakım ihtiyaçlarını karşılayacağına inanır, ancak bu sigorta poliçelerinin veya sosyal güvenlik kapsamlarının çoğu, uzun vadeli bakım yardımlarını içeriyor olsalar bile oldukça sınırlı kapsamdadırlar. Çoğu durumda, insanlar uzun vadeli bakım için başka ödeme yolları bulmak zorundadırlar. Bakım ihtiyacı olan bireyler kişisel birikimlerine ve gayrimenkullerine, hükümet yardımları ve özel finansman seçenekleri dahil olmak üzere çeşitli ödeme kaynaklarına güvenebilirler.

Uzun Süreli Bakım İhtiyacında Kişisel Sermayeler

Birçok yaşlı yetişkin, uzun vadeli bakımın bir kısmını veya tamamını, kişisel veya “cepten” birikim olarak da bilinen kendi paralarıyla öderler. Kişisel tasarrufları, emeklilik birikimleri veya başka bir emeklilik maaşı, yatırımlardan elde edilen gelirleri veya ev satışından elde edilen gelirleri kullanabilirler. Başlangıçta aile bireyleri ve yakın arkadaşlar genellikle kişisel bakım ve ulaşım gibi diğer hizmetleri ücretsiz olarak sağlarlar. Ancak kişinin ihtiyaçları arttıkça ücretli hizmetlere ihtiyaç duyulabilir.

Birçok yaşlı yetişkin, yetişkinlere yönelik günlük bakım programları, yemekler ve evlerinde kalmalarına yardımcı olan diğer toplum temelli hizmetler için de cebinden ödeme yapmaktadırlar. Bazı durumlarda bu hizmetler nadiren, yerel yönetimler ve kar amacı gütmeyen gruplar tarafından ücretsiz veya düşük maliyetlerle sağlanabilmektedir. Destekli yaşam tesislerinde ve sürekli bakım sağlanan emeklilik topluluklarında profesyonel bakım neredeyse her zaman cepten ödenir. Ancak dünyada hızla eriyen emeklilik gelirleri ile bu maliyetlerin karşılanabilmesi neredeyse imkânsız olabilir. Yaşlı yetişkinler devletin bazı sağlık ve bakım yardımlarından yararlanma hakkına sahip olabilirler. Bu yardımlardan faydalanmak için yaşlı yakınlarının araştırma yaparak ilgili yardımlara erişim için gerekli başvuruları yapmaları gerekmektedir.

Artan Bakım Maliyetleri İle Baş Etme

Kişisel birikimlere ve hükümet programlarına ek olarak, uzun vadeli bakım sigortası, ipotekler, belirli hayat ve sağlık sigortası poliçeleri, yıllık gelirler olmak üzere çeşitli özel ödeme seçenekleri bulunmaktadır. Hangi seçeneğin en iyi olduğu, kişinin yaşı, sağlık durumu ve mali durumu gibi birçok faktöre bağlıdır. Daha çok yaşlı bir nüfusa hızla koşan dünyamızda artan bakım maliyetleri ile mücadelede, uzun süreli bakım sigortasını hayata geçirme konusunda hükümetlerin hazine ve finansal kaynaklardan sorumlu kamu otoriteleri birimleri ile sigortacılık sektörünü teşvik etmesi, çalışmalara öncülük etmesi ve desteklemesi ile güvenilir kayaklarla iş modelleri oluşturması çok kıymetlidir.

Aile Üyesine Bakmak İçin Ücret Alabilme

Aile bireyi olan bakıcılar yaşlı, hasta veya engelli akrabalarının bakımı için birçok fedakârlık yapmaktadırlar. Hatta bazıları o kişiye tam zamanlı bakmak için işini bile bırakmaktadır. Bakım vermenin birçok maliyeti vardır; örneğin seyahat masraflarının karşılanması, ihtiyaç faturalarının ödenmesi ve ev ihtiyaçlarının satın alınması gibi çok çeşitli yaşamsal maliyetler. Bu maliyetler bakıcılar için önemli bir mali yük ve stres oluşturabilir, bu finansal ve sosyal yükler çoğu kez kısa bir sürede karşılanamaz hale gelebilir.

Birçok devlet aile bakıcıları için destekleyici türde ödeme seçenekleri sunmaktadır. Ancak bu desteğin yasalara ve ihtiyaçlara uygunluğu ile finansmanı, reel ihtiyaçları karşılamak için genellikle çok yetersizdir.  En yaygın yardım kaynağı, gelir veya engellilik durumuna göre hak kazanan kişilere çeşitli devlet temelli programlar sunmaktır. Bu programlar arasında ev ve toplum temelli hizmetler, yetişkinlere yönelik koruyucu bakım ve kişisel bakım hizmetleri yer almaktadır. Gaziler, engelliler ve belirli hastalıklarla yaşayan kişiler de hükümet veya yerel yönetim kurumlar ya da özel kuruluşlar aracılığıyla mali yardım alma hakkına sahip olabilirler. 

Bakım Sigortası Yaygınlaştırma İhtiyacı

Dünyada çeşitli şekillerde uygulanan uzun süreli bakım sigortası genellikle evde bakımı, daha az oranda ise kurumsal bakımı kapsar. Ancak bu bakımı kimin sunabileceğine ilişkin politikalar farklılık göstermektedir. Bazı durumlarda, uzun süreli bakım için yalnızca profesyonel bir hizmete ödeme yapılır. Diğer durumlarda öngörülen politika ise bir aile üyesinin bakım sağlaması için kendisine ödeme yapılmasıdır. Ancak bakım çok yönlü ve çok gereksinimli, kişiselleştirilme ihtiyacı çok fazla olan bir konudur. Toplum refahı ve insan onuruna yakışır bir şekilde yaşamın sürdürülebilmesinde; bakıma muhtaç olacak kişilerin finansal kaynak ihtiyacının geliştirilmesi için uzun süreli bakım sigortaları ivedilikle hayata geçirilmelidir.

Uzun vadeli bakım sigortası için her yaşta, herkesin dahil olabileceği ödeme ayrıntıları ile geleceğe yatırım yapma temelli bir sigorta kapsamı geliştirmek çok değerli olabilir. Ülkemizde henüz olmayan, ancak gelişmiş ülkelerde yaygınlaşarak uygulama konumunu koruyan uzun süreli bakım sigortasına sahip bazı kişilerde, bakım ihtiyacının gerçekleşmediği durumlarda sigortalı bireyin bakım sigortası birikiminin, isteklinin onayı ile vergileri ödendikten sonra mirasçılarına bırakılması veya sigorta bakım kapsamının mirasçı lehine değerlendirilmesi şeklinde modellerde geliştirilebilir.

Uzman Dr. Sinan İBİŞ

Sümela Sağlık Eğitim ve Danışmanlık Ltd. Şti. / CEO