Dedenizin Gayrimenkulleri Nasıl Bulunur?

Bir zamanlar tüm buralar dedeminmiş… Dutlukmuş tabi oralar şimdi ne oldu oralara? Çoğu kimse dedesinin veya büyük dedelerinin malları olduğunu anlatır durur.

‘Ah şu dedemin ne çok malı varmış da kim bilir kimin şimdi?’ demeyin, belki sizindir…

Gayrimenkulü kayıp olanlar size şaşırtıcı mı geldi? Çok fazla örneği ve nedeni var.

Mesela; göç, taşınmaz kaybında önemli bir etkendir. İnsanlar çeşitli sebeplerle taşınmazın bulunduğu yerden taşınmak zorunda kalmakta ve nesilden nesile var olan tapular unutulabilir. Tapu senedinin kaybedilmesi taşınmaz kaybında ikinci etkendir. Davalık olması nedeniyle yerleri bilinemeyen taşınmazlar da vardır. Yine, yabancı uyrukluların edindikleri taşınmazların yerlerini mirasçıları genelde bilememektedir. Yabancı uyruklu yaşlı kişiler tatil amaçlı ülkemizden yer almakta, bu kimseler vefat ettiğinde mirasçıları taşınmazları bulamaktadır.  Taşınmaz alan kimse bunu aile yakınlarından gizlemiş veya taşınmazı aldıktan hemen sonra ölmüş de olabilir.. Gibi gibi..

O zaman size dedenizin kayıp gayrimenkullerini nasıl bulacağınızı biraz anlatalım.

Belki biraz üstüne düşerseniz zengin olabilirsiniz.

1- Dedenizin ismine göre Tapu ve Kadastro Bilgi Sisteminden (Takbis) herhangi bir tapu dairesine başvurarak Türkiye çapında arama yaptırabilirsiniz. Dedeniz adına halen kayıtlı (yani henüz kimseye devredilmemiş) bir yer varsa hemen bilgisayarda çıkacaktır.

Tabi bu işler de hemen tık diye olmuyor, vukuatlı nüfus kayıt örneğiniz ile (yani dedenizin gerçekten dedeniz olduğunu ispatlayan belge) önce web tapu üzerinden başvurmanız ve randevu almanız gerekiyor. Bir de veraset ilamı bulsanız iyi olur. Her şey kuralına göre yapılmışsa buradan bazı sonuçlar elde edebilirsiniz.

Bir kimse elinde mirasçılık belgesi olması kaydıyla mirasçısı olduğu kişilerin adına tapu taraması yaptırabilir. Bunu herhangi bir tapu dairesine başvurarak yaptırması mümkündür.

Yeni tapu senedi alabilir, tapu kaydındaki bilgileri gösteren bir yazı, yani tapu kayıt örneği isteyebilir.

2- Dedenize ait olduğunu düşündüğünüz yerleri az biraz neresi olduğunu biliyorsanız muhtarlıktan ya da etraftan parsel bilgilerini sorgulayın. Muhtarlığa gidemiyor ya da kimseye ulaşamıyorsanız tapu parsel sorgulamadan harita üzerinden görsel olarak bildiğiniz yerin parselini öğrenebilirsiniz.  Parsel numarasını öğrendiğiniz vakit buranın kime ait olduğunu web tapu üzerinden alıcı olduğunuzu ya da hak sahibi olduğunuzu beyan ederek tapu kaydını incelemek için randevu oluşturabilirsiniz.

Unutmayın tapu kütüğü alenidir.!

Türk Medeni Kanunu md 1020 :

“Tapu sicili herkese açıktır.”

“İlgisini inanılır kılan herkes, tapu kütüğündeki ilgili sayfanın ve belgelerin tapu memuru önünde kendisine gösterilmesini veya bunların örneklerinin verilmesini isteyebilir.”

Bunu size tapu kayıtlarını göstermekten imtina eden memura hatırlatın. Bilgi edinme hakkı gereğince ve alıcısı ya da hak sahibi olmanız ilgilisi olduğunuzu gösterir.

Taşınmazın yerini bilmiyorsanız eski tapunuz varsa cilt sayfa sırasını bilmeniz ve ilgili tapu müdürlüğüne başvurmanız gerekir.

Tapu kayıtlarına baktım dedemin adı çıkmadı ama orası dedemindi… Bu durumda ne yapacağım?

3- Dedenizin taşınmazı kadastro öncesi bir tapu kaydına dayanıyorsa, kadastro sonucu o taşınmaz dedeniz adına değil de bir başkasına veya Hazineye yazılmışsa bu taşınmaz böyle bir aramayla bulunamaz.

Kadastro geçtikten sonra on yıl da üstüne geçmiş ve hiç kimse bu konuda itiraz etmemiş veya dava açmamış ise dedenizin tapusu geçersiz hale gelir. Biz kadastro geçtiğini duymadık, bilmiyorduk, yeni öğrendik demeniz de size bir hak doğurmaz. Kadastrodan bu yana 10 yıl geçmemişse, tapu iptal tescil davası açabilirsiniz. Tapuda kadastro tescil tarihi yazar. Tabi konunun bir uzmanıyla çalışmanızda fayda vardır.

4- Dedenizin kadastro öncesi tapusu var ve kadastro sonucu bu yer hiç kimse adına yazılmamış boş bırakılmış yani kadastro harici kalmış ise kadastro müdürlüğüne başvurarak bu yeri dedeniz veya mirasçıları adına yazdırabilirsiniz.

5- Dedenizin kadastro sonrası oluşmuş tapusunun satılmış olabileceğini düşünüyorsanız, herhangi bir tapu müdürlüğünden dedenizin pasif tapu kayıtlarını bilgisayar yardımı ile görebilirsiniz.

Bunların hiçbirini bilmiyorsanız böyle bir araştırma gerçekten çok zor ama yine de uğraşmaya değebilir.

Mirasçılık belgesi (veraset ilamı) ve vukuatlı nüfus kayıtları ile tapu dairesine gidip Türkiye genelinde araştırma yapılmalı. Mirasçısı olduğunuz herkesin mallarını bu şekilde arayabilirsiniz.

Dedenizin yaşadığı bölgeden başlayarak, İlçenin tapu dairesinden Osmanlı Tapularını isteyebilir ve onlara göz gezdirebilirsiniz. Tabi ki bu samanlıkta iğne aramak gibi olacaktır ve memurlar, sizin tapuları saatlerce incelemenize müsaade etmeyeceklerdir. Öncelikle büyüklerinizden dinlediğiniz hikayeleri biraz irdeleyin ve en azından yaklaşık yerleri tespit edin.

Tapuyu biliyorsunuz tapu senedi vardı ve evde bir yerdeydi ya da annenizin sandığındaydı ama baktınız ki olduğu yerde artık yok ne yapılabilir? Yani Tapu Senedini Kaybederseniz Yenisini Nasıl Çıkarabilirsiniz?

Tapu senedi taşınmazın size ait olduğunu gösteren belgedir. Zaman zaman bu belge kaybedilmektedir. Kaybedilmiş olmasının fazla bir önemi yoktur. Ancak tapu senedi kaybolduğunda siz yenisini çıkarmazsanız, zamanla unutulup gider ve sizden sonra çocuklarınız, torunlarınız o yerin varlığından hiç haberdar olmayabilir.

Mirasçılık belgesi ile gayrimenkulün mirasçılar adına tescil edildiği durumlarda ya da sadece size ait olan bir tapunuza ait tapu senedinin kaybolduğu durumlarda geçerli olmak üzere, yenisini Türkiye’deki herhangi bir tapu dairesine giderek bir ücret karşılığında yenisini çıkarabilirsiniz. Tapu senedini çıkarmak için taşınmazın bulunduğu yer tapu dairesine gitmenize gerek yoktur. Size en yakın tapu dairesine nüfus cüzdanınızla müracaat etmeniz yeterlidir. Yerinizin mahallesini, köyünü ada veya parsel numarasını bilmenize dahi gerek yoktur. Adınıza, T.C numaranıza göre bilgisayar bu aramayı sizin için yapacak ve yerinizi bulacaktır.

Tapu senedini malik dışında bir kimse çıkarttıramaz!

Kadastrodan Önceki Tapulara Ne Olur?

Kadastro taşınmazların sınırlarının ölçülüp, haritaya bağlanması ve taşınmaz sahibinin belirlenmesi işlemidir. Bu yolla yeni tapu kayıtları oluşturulmaktadır. Bir yerde kadastro çalışmaları tamamlandıktan sonra üstüne on yıl geçerse artık kadastrodan önce alınmış tapular geçersiz olur. On yıl geçtikten sonra eski tapu, vergi kayıtları, devir senetleri ve benzeri belgelere dayanılarak hak iddia edilemez, hatta dava bile açılamaz. Ancak zamanaşımını durduran ve kesen sebepler de vardır. Bir uzmanla çalışırsanız iyi olur.

Tapusuz arazi tamam ama yüzyıldır biz kullanıyoruz herkes de bunu böyle bilir, ne yapmalıyız?

Bir taşınmaz sahipsiz ise veya sahibi yirmi yıl önce ölmüş veya kendisinden haber alınamayacak şekilde kaybolmuş ise onun malını yirmi senedir kullanan kimse adına bu yerin tescil edilmesini mahkemeden isteyebilir.

Köydeki memleketteki babanıza, dedenize ait yerleri gidip sahiplenmezseniz, orayı kullanan kişi kendi adına tapu çıkartabilir. Bu nedenle, zaman zaman taşınmazların bulunduğu yere gidip, oraları sahiplenmekte, kullanmakta veya kiraya vermekte yarar vardır.

Yirmi yıl önce ölmüş birisinin taşınmazını siz kullanıyorsanız, bu kullanımı kanıtlayarak, siz de adınıza tapu çıkartabilirsiniz.

Tapusuz araziler kadastro işlemi esnasında Hazine adına da kayıt olabilmektedir. Yıllarca hasat aldığınız zeytinliğiniz bir anda 2b (orman vasfı) arazisine dönüşebilir. Bu gibi durumlarda arazinin yıllardır kullanıcısının ve fiili zilyedinin siz olduğunuzu ispat ederek arazinizin tapusunu alabilirsiniz. Konu çok kapsamlı olduğundan bir uzmanla çalışmanız gerekmektedir.

Dedenizin kayıp gayrimenkullerini bulmanız dileğiyle..

Av. Melike Gökçe AK