E-Ticaret Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

E-ticaret ile ilgili temel alınacak mevzuat E-Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’dur. Bunun yanı sıra E-Ticarette Hizmet Sağlayıcı ve Aracı Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik, E-Ticarette Güven Damgası Hakkında Tebliğ, E-Ticaret Bilgi Sistemi ve Bilgi Yükümlülükleri Hakkında Tebliğ de tamamlayıcı nitelikteki mevzuatlardır. Tüm bu kaynaklar e-ticarette hizmet sağlayıcının yükümlülüklerini belirlemektedir. Bunlara ek olarak, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Mesafeli Sözleşmeler Uygulama Hakkında Yönetmelik alıcı tarafın tüketici olduğu B2C (business to consumer) ve C2C (consumer to consumer) e-ticaret modelleri açısından oldukça önem arz etmektedir.

Hizmet Sağlayıcı e-ticaret faaliyetinde bulunan gerçek ya da tüzel kişileri ifade etmektedir. Bu makalemizde e-ticaret ile uğraşan dolayısıyla hukuki açıdan hizmet sağlayıcı olarak tanımlanan kişilerin dikkat etmeleri gereken hususlardan bahsedeceğiz.

1. Bilgi Verme Yükümlülüğüne Uygun Olarak Hareket Etmelisiniz

Kendine ait e-ticaret ortamında hizmet veren ve tacir olan hizmet sağlayıcılar ve aracı hizmet sağlayıcılar; tebligata elverişli kayıtlı e-posta (KEP) adreslerini, elektronik posta adreslerini, telefon numaralarını, varsa işletme adı veya tescilli markalarını, mensubu oldukları meslek odalarını ve/veya sektörel kuruluşları, ticaret unvanlarını, MERSİS numaralarını ve merkez adreslerini kendilerine ait e-ticaret ortamında iletişim sekmesi altında bulundurmak zorundadır.

2. Sitenizde İşlem Rehberine Yer Vermelisiniz

E-ticaret yapanların sitelerinde “İşlem Rehberi” adında bir metin oluşturup bunu sitenin ana sayfasında yine İşlem Rehberi başlığı altında yayınlaması gerekmektedir. Burada üstünde durulması gereken nokta; aynı içeriğe sahip olsa bile bu bilgilerin İşlem Rehberi dışında başka bir isimle yayınlanması kanunlara ve yönetmeliklere uygun olmayacaktır.

İşlem Rehberi’nde; sözleşmenin kurulabilmesi için gerekli aşamaları gösterecek şekilde teknik adımlar, özet sipariş formu ile geri al ve değiştir gibi teknik araçların sunulacağına ilişkin bilgi, e-ticaret işlemleri nedeniyle elde ettiği kişisel verilere ilişkin gizlilik kuralları, alıcıyla arasında uyuşmazlık çıkması halinde varsa alternatif uyuşmazlık çözüm mekanizmalarına yer verilmelidir.

3. Eğer İkinci El Ürünler Satıyorsanız, Bunları Ayrı Bir Başlık Altında Sergilemelisiniz

Hizmet Sağlayıcılar, ikinci el malların başka bir başlık altında malın ikinci el olduğu konusunda şüpheye mahal vermeyecek şekilde ayrı kategoride satışa sunulmasını sağlamak zorundadır.

4. Satışın Gerçekleşmesinden Önce Ödenecek Toplam Bedeli Net Olarak Göstermelisiniz

Hizmet Sağlayıcılar, verilen siparişin onaylanması aşamasında ve ödeme bilgilerinin girilmesinden önce, vergi ve teslimat masrafları da dâhil olmak üzere alıcının ödeyeceği toplam bedelin ve sözleşmenin diğer şartlarının alıcı tarafından açıkça görülmesini sağlamak zorundadır.

5. Sipariş Onaylanmadan Önce Sipariş Özetini Müşteriye Sunmalısınız

Sağlayıcı siparişin onaylanmasından önce alıcıların veri giriş hatalarını belirleyebilmesi için sipariş özetini ve bu hatalarını düzeltebilmesi için geri al ve değiştir gibi uygun, etkili ve kolay erişilebilir teknik araçları alıcıya sunmak durumundadır.

6. Siparişin Onaylanmasından Sonra Müşterinize E-Posta Yoluyla Sipariş Bilgilerini Göndermeniz Gerekmektedir

Hizmet Sağlayıcı, sözleşme hükümlerinin ve genel işlem şartlarının, alıcı tarafından yeniden görülebilmesi, basılı bir şekilde kullanılabilmesi ve saklanabilmesi amacıyla söz konusu hususların alıcıya fiziki veya elektronik ortamda gönderilmesini sağlamak zorundadır.

7. Elektronik Kayıtlarınızı 3 yıl Boyunca Saklamanız Gerekmektedir

Eğer e-ticaret yapıyorsanız, e-ticaret işlemlerine ilişkin elektronik kayıtları 3 yıl süre ile saklamanız gerekmektedir.

8. Müşterilerinizi Cayma Hakkı Konusunda Bilgilendirmeniz Gerekmektedir.

Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğine göre mesafeli olarak yapılan herhangi bir ürün veya hizmet satışında tüketici 14 gün içerisinde, herhangi bir cezai şart ödemeksizin, ödediği bedelin tamamı herhangi bir kesinti yapılmadan iade edilecek şekilde, herhangi bir gerekçe göstermesine gerek olmadan cayma hakkına sahiptir.

Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği tüketicinin korunması mevzuatına dahildir. Burada önemli olan alıcının tüketici olmasıdır. Dolayısıyla alıcı tarafın tüketici olmadığı B2B gibi e-ticaret modellerinde cayma hakkından bahsetmek mümkün değildir.

9. Tanıtım Yapmak Amacıyla Gönderdiğiniz İletiler için Müşterilerinizden Onay Almanız Gerekmektedir

Müşterilerinize ticari elektronik ileti göndermeden önce onların onayını almanız gerekmektedir. Onay yani alıcı tarafından kendisine ticari elektronik ileti gönderilmesine verilen izin, yazılı ya da her türlü elektronik iletişim aracıyla alınabilir. Onay içeriğinde alıcının, ticari elektronik ileti almayı kabul ettiğine ilişkin açık beyanı, adı soyadı ve iletişim adresi mutlaka yer almalıdır.

Elektronik ortamda alınan onayda, onayın alındığı bilgisi reddetme imkanı da olan bir ileti ile alıcıya aynı gün içinde bildirilmelidir. Alıcının iletişim adresine onay maili gönderilerek onay istemek mümkün değildir.

10. Siteniz Güven Damgasına Sahip Olmalıdır.

Öncelikle belirtmek gerekir ki; e-ticaret şirketlerinin güven damgasına sahip olması zorunlu tutulmamıştır. Ancak zorunlu tutulmasa dahi bir süre sonra güven damgası olmayan pek çok firma, güven damgası almak isteyecektir, bu durumda güven damgası almayanlar güvensiz kılındığı izlenimi yaratacağından, bu firmalar güvenilir olsa dahi tüketici tarafından tercih edilmeyebilecektir.

11. ETBİS’e Kayıt Yaptırmanız Gerekmektedir.

E-ticaret Bilgi Sistemi ve Bilgi Yükümlülükleri Hakkında Tebliğ‘in amacı, hizmet sağlayıcıların kayıt altına alınması, şeffaflığın sağlanması, e-ticaret verilerinin toplanması ve bu verilerin işlenerek istatistiksel bilgilerin üretilmesidir.

Tebliğ uyarınca ETBİS’e kayıt yaptıranlar; tebligata elverişli KEP adreslerini, e-ticaretin türünü, e-ticaret dışındaki ticari faaliyetleri, e-ticaret ortamında sunulan mal ve hizmetlerin türünü, e- ticaret ortamında sunulan ödeme yöntemleri gibi pek çok bilgileri bildirmeleri gerekmektedir.

Yukarıda belirtilen yükümlülüklere aykırı davrananlara idari para cezaları kesilmesi söz konusudur. Bu nedenle e-ticaret ile ilgilenenlerin bu yükümlülüklere uygun davranması işlerin yolunda gitmesi için çok önemlidir.

Av. Melike Gökçe AK