Maslow Türkiye’de Kiracı veya Ev Sahibi Olsa Ne Olurdu?

Maslow kimdir bilir misiniz? Veya ihtiyaçlar hiyerarşisini hiç duydunuz mu?

Abraham Maslow; Rusya’dan ABD’ye göçmüş maddi olanakları sınırlı bir Aşkenazi Yahudi ailenin çocuğu olarak Brooklyn, New York’ta doğmuş ve orada büyümüş, önce hukuk okuyup ardından psikoloji alanında büyük işlere imza atmış, ihtiyaçlar piramidini ortaya atmış ünlü bir psikolog.

İhtiyaçlar hiyerarşisi ya da piramidi ise; insan yaşamının sağlıklı bir şekilde sürmesi için gerekli en temel ihtiyaçlardan, kişisel gelişim ile alakalı daha karmaşık ihtiyaçlara doğru sıralandığı bir liste.

Bu hiyerarşiye göre piramidin alt basamaklarında bulunan temel ihtiyaçlar karşılanmadan daha üst basamaklardaki ihtiyaçlar ortaya çıkmaz. Bir basamaktaki ihtiyaç giderildiğinde daha üst basamaktaki ihtiyaçlar ortaya çıkar.

Fizyolojik ihtiyaçlar, yaşamın sağlıklı bir şekilde devamı için olmazsa olmazdır. Nefes almak, beslenme, giyinme ve barınma fizyolojik ihtiyaçlardan bazılarıdır.

İnsanların temel fizyolojik ihtiyaçlarının tatmin edilmesinin ardından, piramidin ikinci basamağında bulunan güvenlik ihtiyaçları önem kazanır. Güvenlik ihtiyaçlarına örnek olarak can ve mal güvenliği, ekonomik açıdan güvenlik (iş sahibi olmak, iş güvenliği, sosyal güvenlik) verilebilir.

Sonraki 3 basamaktan bu yazımda bahsetme gereği duymuyorum konuyu merak edenler https://fisoloji.com/egitim/maslowun-ihtiyaclar-hiyerarsisi/ linkinden devamını okuyabilirler.

Gelelim esas konuya; Maslow Türkiye’de kiracı veya ev sahibi olsaydı ne olurdu?

Günümüzde yaşadığımız ekonomik sıkıntılar ve enflasyon nedeniyle her şeyin fiyatının artması gibi ev fiyatları ve kiralar da inanılmaz bir hızla artmaktadır.

Maslow harika bir psikolog ve akademisyen olduğu için zoraki biriktirdiği parasıyla bir ev almış ve onu da kiraya vermiş olsaydı, ya da tam ev alacakken artan ev fiyatları nedeniyle parasının bir ev almaya yetmediğini görüp kiracı olarak kalmaya devam etseydi belki de ihtiyaçlar hiyerarşisini 5 basamaktan ziyade 2 basamağa indirgeyip çok şükür yaşıyoruz diyebilirdi. Belki de kim bilir Amerika’daki bir üniversiteden ona teklif gelir ve onu değerlendirmek üzere çok sevdiği ülkesinden göç etmek zorunda kalırdı.

Enflasyonla mücadele kapsamında; (sanki enflasyonun sebebi fırsatçı ve kötü ev sahipleriymiş gibi) kiralara ilişkin birtakım kısıtlamalar getirildi.

TBMM’nin 8 Haziran 2022 tarihli genel kurulunda kabul edilen ve 11 Haziran 2022 de yürürlüğe giren geçici kanunla getirilen bu yeni düzenlemeleri açıklayacak olursak;

-Kira sözleşmelerinde kira bedelinin artışına ilişkin anlaşmalara yüzde 25 oranında bir üst sınır getirildi.

İşyeri kiraları kapsam dışında!

Türk Borçlar Kanunu’na eklenen geçici maddeyle getirilen yüzde 25’lik kira artış sınırlaması, konutlarla sınırlı olarak getirildi. Bu durumda, işyeri kiraları bakımından, Kanunda yer alan TÜFE oranında artış kuralı uygulanmaya devam edilecek.

– Artış sınırlaması 1 Temmuz 2022’den sonra yapılan kira sözleşmelerini etkilemeyecek.

Ee 1 Temmuz’a kadar evimi kiraya vermem…

Konut kiraları bakımından getirilen artış sınırlaması süre açısından, sonradan bir uzatma olmazsa, 1 Temmuz 2023 tarihine kadar geçerli olacak. Oturduğu evin kira sözleşmesi, bu geçici Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yenilenen tüm kiracılar bu kuraldan yararlanacak.

Buna göre, 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında yenilenecek konut kira sözleşmelerindeki artış, bir önceki yılın yüzde 25’ini geçemeyecek.

Yani Maslow kiracı ise ve sözleşmesi örneğin her yılın Ocak ayında yenileniyorsa, TÜFE’yi vs hiç düşünmeden bir sonraki yenileme döneminde ödediği kiranın %25 artacağını düşünebilir.

Peki Maslow ev sahibiyse ve evinin bulunduğu binada yan komşusu evini 5000 TL’ye kiraya vermiş kendi kiracısı 2000 TL’ye oturuyorsa ne yapacak?

Ev sahipleri, sözleşme devam ettiği sürece kiracıyı istediği an evden çıkaramaz. Haklı gerekçeler varsa öncelikle kiracıya ihtarname çekilir.

Kiracıyı evden çıkarmak için haklı gerekçelerden bazıları şunlardır:

– Kiracının kirayı ödememesi

– Kiracının eve veya komşulara zarar vermesi

– Gayrimenkul tadilatı

– Ev sahibinin veya birinci derece yakınlarının eve ihtiyacı olması

– Mülk sahibinin değişmesi

— Belki mesela hipnoz yapabilirsin…

Maslow kısacası durumun çok zor, bir de psikoloji filan uğraşıyorsun.

Kiracı da haklı ev sahibi de haklı, ancak Kanunlarımız ve yeni getirilen düzenlemelerimiz fazlasıyla kiracının yanında. İhtiyaçlar hiyerarşisinin ilk iki basamağını zor atladığımız günlerden bir an önce çıkmak dileğiyle…

Tarkan’ın “Geççek” şarkısı ile yazımı sonlandırıyorum…

Sevgilerle,

Av. Melike Gökçe AK 13.06.2022