İçerikte Neler Var?
Anlaşılır Girişimcilik: 130+ Terim ve Kısaltmalar Sözlüğü
Daha önce birkaç defa bir girişimcilik sözlüğü yazmakla ilgili ‘girişimlerim’ olmuştu. Hatta bir kere tamamlamışlığım bile var. Fakat, tamamlandıktan sonra, beni tatmin etmeyen bir şeyler var gibi hissediyordum. Şimdi; önceki çalışmalarımızla bugünkü araştırmaları harmanlayıp, daha anlaşılır, daha ‘bizden’ bir girişimcilik terimleri ve kısaltmaları sözlüğü yayınlamaya karar verdim.
Bu sözlüğü aynı zamanda Opinyu Meydan – Girişimcilik Kulübü’ne de taşıdım. Katkı veya düzeltme yapmak isteyenler olursa çok sevinirim.
Girişimcilikte terminoloji neden önemli?
Sözlüğe geçmeden önce bu sözlüğü hazırlamamdaki amacı kısaca özetlemek istiyorum.
Bana sorarsanız, başarılı bir girişimin olmazsa olmazı ‘global düşünmek’ derim. Global düşünebilmek ve bu hedefe ulaşabilmek için, çok önemli birçok faktörün yanında, girişimcilik kültürü ve ekosistem terminolojisine de hakim olmak avantaj sağlayacaktır.
Ayrıca;
- ‘Global düşünme’ ile başlayan ve bu doğrultuda hazırlanan iş planları ile devam eden süreçte daha sağlıklı veriye ulaşmak,
- Operasyon süreçlerinde hem modelleme veya kıyaslama yapmak hem de operasyonel yönetim araçlarında daha fazla seçeneğe sahip olmak,
- ‘Globale çıkmak’ ya da büyüme sağlamak için çıkılacak yatırım turlarında yatırımcılar ile aynı dilin konuşulması ve ‘meramın’ anlatılması,
- Uluslararası ekipleri yönetebilmek veya ortaklık yapabilmek için mutlaka İngilizce bilmek ve yine girişimcilik jargonuyla konuşmak büyük önem taşıyor.
Metot
Bu çalışmayı iki şekilde yayınlamayı uygun bulduk:
- Düz metin olarak: Yazının başındaki indeksi kullanarak girişimcilik ile ilgili terim ve kısaltmalara hızlıca ulaşabilmeniz amacıyla,
- Tablo şeklinde: Tablo sütunlarında Kullanım, İngilizce, Türkçe, Detay, Bölüm ve Tür başlıkları bulunuyor. Böylece, girişimcilik sözlüğünü farklı alanlara göre filtreleyebilir veya sıralayabilirsiniz.
Girişimcilik Sözlüğü
3F, Friends + Fool + Family
Arkadaşlar + Aptallar + Aile
Erken aşama girişimlerin fon ihtiyaçlarını karşıladıkları arkadaşları, aileleri ya da diğer kişilerdir. Burada diğer kişilere aptallar denmesinin nedeni girişimin belirsizliğidir.
A/B Testing, A/B Testing
A/B Testi
Metrikleri iyileştirme amacıyla, kullanıcı davranışlarının farklı arayüzler ya da metotlarla test edilmesidir.
Accelerator, Accelerator
Hızlandırıcı
Girişimlerin büyümesine destek sağlayacak tüm fonksiyonların yer aldığı programlar.
Acquhire, Acquiring + Hiring
Satın alma + işe alma
Şirket tarafından sağlanan ürün veya hizmete erişim sağlamak yerine, yalnızca yetenekli personeli işe almak amacıyla şirket satın alma uygulaması.
Acquire, Acquire
Satın alma
Bir şirketin başka bir şirket tarafından satın alınması.
Adtech, Advertisement + Technologies
Reklam Teknolojileri
Reklam çözümleri üreten girişimler.
Agile, Agile
Çevik
Genellikle hızlı çıktılara odaklanan, küçük ekipler kullanan ve projenin bir bölümünü yayınlayıp müşteri geri bildirimi alarak sürekli olarak geliştiren girişimler.
Agrotech, Agriculture Technologies
Tarım Teknolojileri
Tarım çözümleri üreten girişimler.
Alpha Test
Alfa Testi
Beta testinden ve canlı uygulamadan önce genellikle daha küçük ve iç gruplarla yapılan test süreci.
Angel Investor
Melek Yatırımcı
Girişimin ilk ve erken aşamalarında, potansiyel gördükleri girişimlere destek sağlayan yatırımcılar.
Anti Dilution Right
Seyrelmeme Hakkı
Yeni yatırım aşamalarında veya sermaye artırımlarında ilave sermaye koymadan hisse oranının sabit kalması hakkı.
B2B, Business to business
Üreticiden üreticiye
İşletmelerin kendi aralarında gerçekleştirdikleri ticaret türü. Ör. hammadde, ara mamül vb.
B2C, Business to consumer
Üreticiden tüketiciye
İşletmelerin nihai tüketiciye satış yaptıkları perakende ticaret türü.
B2G, Business to government
Üreticiden devlete
İşletmeler ile devletler arasında gerçekleşen ticaret türü.
Benchmarking
Kıyaslama
İşletmelerin, satış, arge, İK, finans, pazar payı gibi özelliklerini benzer şirketlerle karşılaştırması
Beta Test
Beta Testi
Ürün veya hizmetin gerçek kullanıcılar tarafından test edildiği ve sürekli geri bildirim ile geliştirmenin devam ettiği süreç.
Biotech, Biological technologies
Biyoloji teknolojileri
Biyoloji ve genetik çözümler üreten girişimler.
BOFU, Bottom of the funnel
Huninin en alt kademesi
Sunulan ürün veya hizmeti belirli bir işletmeden satın almaya hazır olan kitlenin bulunduğu pazarlama hunisi bölümüne verilen isim
Bootstrapping
Kendi kendini fonlama
Girişimcinin kendi imkanlarıyla girişimini fonlaması
Break Even Point
Başa baş noktası
Başabaş noktası = Toplam Sabit Maliyetler / (Satış Fiyatı – Değişken Maliyetler)
Business Plan
İş planı
Yapılması planlanan ya da yapılan işin detaylarının yer aldığı planlar. Bkz. İş Planı Nedir? Nasıl Hazırlanır?
C2C, Consumer to consumer
Tüketiciden tüketiciye
Ürün veya hizmetlerin tüketiciden tüketiciye ulaştırıldığı iş modeli
CAC, Customer Acquisition Cost
Müşteri Edinme Maliyeti
(Satış Giderleri + Pazarlama Giderleri) / Yeni Müşteri Sayısı
CAGR, Compounded Annual Growth Rate
Birleşik yıllık büyüme oranı
CAGR=[((n)inci sayı/birinci sayı)^(1/((n)inci yıl – sıfırıncı yıl))]-1
Canvas
Kanvas
İş fikri hakkında kısa bilgi ve rakamlar içeren, sadece tek sayfadan ibaret olan ve iş fikrine genel bir bakış sunan dokümanlar. Bkz. Yalın Kanvas: Bir Bakışta Girişim
Cash Flow
Nakit akışı
Bir işletmenin belirli bir dönem içerisinde kasasına giren veya çıkan nakit varlıklar
CEO, Chief Executive Officers
İcra Kurulu Başkanı
Yönetim kurulundan aldığı hedefi gerçekleştirmek için strateji oluşturup uygulayan; şirketin bugününü yönetirken yarınını da planlayan ve yönetim kuruluna hesap veren kişi, yöneticilerin yöneticisidir.
CFO, Chief Financial Officers
Finans Direktörü
Mali süreçlerden birinci derece sorumlu üst düzey yönetici olarak kurumun tepe yöneticisi ve organlarına raporlama yapan kişiler.
Churn (Rate)
Kayıp (Oranı)
Belli bir zaman içinde üyelerin ya da müşterilerin aldığı hizmeti iptal etmesi veya üyeliğini yenilememesi.
CMGR, Compounded Monthly Growth Rate
Aylık birleşik büyüme oranı
CMGR=[((n)inci sayı/birinci sayı)^(1/((n)inci ay – sıfırıncı ay))]-1
CMO, Chief Marketing Officers
Pazarlama Direktörü
Pazarlama süreçlerinden birinci derece sorumlu üst düzey yönetici olarak kurumun tepe yöneticisi ve organlarına raporlama yapan kişiler.
Co-Founder
Kurucu Ortak
Girişimin başından beri ekipte yer alan, sermaye, emek ve zaman harcayan girişimci, kurucuların her biri
Co-working Space
Paylaşımlı çalışma alanı
Farklı şirketlerden kişilerin bir ofis alanını paylaşması
COGS, Cost of Goods Sold
Satılan Malın Maliyeti (SMM)
Direkt İşçilik Giderleri + Direkt Üretim Giderleri
COO, Chief Operating Officers
Operasyon Direktörü
İşletmenin operasyonel faaliyetlerinden birinci derece sorumlu üst düzey yönetici olarak kurumun tepe yöneticisi ve organlarına raporlama yapan kişiler.
CPC, Cost Per Click
Tıklama başına maliyet
Bir internet reklamında tıkladığında reklam veren tarafından ödenen miktar
CRM, Customer Relationships Management
Müşteri İlişkileri Yönetimi
Şirketlerin var olan veya potansiyel müşterileri ile kurdukları ilişkiyi en verimli, en etkin ve sonuçta en karlı hale getirmek için kullandıkları yöntemler bütünü
Crowdfunding
Kitle fonlama
Çok sayıda bireyin bağış olarak ya da hisse veya tahvil karşılığı yaptıkları yeni nesil bir yatırım ve fonlama sistemi
CTA, Call to action
Harekete geçirici mesaj
Herhangi bir tasarımın anında yanıt vermesi veya anında satışı teşvik etmesi için kullanılan bir pazarlama terimi
CTO, Chief Technology / Technical Officers
Teknoloji Direktörü
Teknik / teknolojik süreçlerden birinci derece sorumlu üst düzey yönetici olarak kurumun tepe yöneticisi ve organlarına raporlama yapan kişiler.
CTR, Click Through Rate
Tıklama Oranı
Belirli bir bağlantıyı tıklayan kullanıcıların bir sayfayı, e-postayı veya reklamı görüntüleyen toplam kullanıcı sayısına oranı
Customer Concentration
Müşteri Yoğunlaşması
En Yüksek Gelir Elde Edilen Müşteri Geliri / Toplam Satış Gelirleri
Decacorn, Deca+Unicorn
Deca+Unicorn
10 Milyar Dolar değerlemeye ulaşmış girişim
Demo Day
Demo Günü
Hızlandırıcı ya da diğer kuluçka programlarını tamamlayan şirketlerin programdan mezun oldukları ve potansiyel yatırımcılara 5 ila 15 dakikalık zaman dilimlerinde sunum yaptıkları gün
DevOps, Developers + Operators
Geliştiriciler + Yürütücüler
Yazılım geliştiriciler ve BT personeli arasındaki boşluğu kapatmayı sağlayan bir yazılım geliştirme stratejisi
Dilution
Seyrelme
Bkz. Anti Dilution Right
Down Round
Düşük tur
Bir önceki finansman turunda satıldığından daha düşük bir fiyatla ek hisse satışı sunulması
Drag Along Right
Sürükleme hakkı
Bir işletmenin çoğunluk hissedarı hissesini satarsa, yeni sahibin, kalan azınlık hissedarlarını anlaşmaya katılmaya zorlama hakkı.
Dragon
Ejderha
Tek bir yatırım turunda 1 milyar USD ve üzeri yatırım alan girişimler
Due Diligence
Durum tespiti
Bir şirketin başka bir şirket tarafından satın alınması ya da yatırım yapılması süreçlerinde; girişime dair saha araştırması yapılması ya da halihazırda mevcut bir şirket varsa bu şirkete dair mali ve hukuki verilerin incelenmesi süreci
EBITDA, Earning Before Interest Tax Depreciation Amortization
FAVÖK, Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kar
Net Kar + Faiz + Amortisman + Vergi
EBITDA Margin
FAVÖK Marjı
FAVÖK / Net satışlar
Edtech, Education technologies
Eğitim teknolojileri
Eğitim çözümleri üreten girişimler.
Elevator Pitch
Asansör sunumu
Bir ürün, hizmet veya proje için bir fikri özetleyen kısa bir konuşmayı tanımlamak için kullanılan terim. Adı, konuşmanın asansör yolculuğunun kısa zaman diliminde yapılması gerektiği fikrinden geliyor.
Equity
Özkaynak
Şirketin aktifindeki varlıklarının ne kadarlık bölümünü borçlanmanın dışında kendi kaynakları ile finanse ettiğini gösteren bilanço ana hesabı
EV/EBITDA, Enterprise Value / Earning Before Interest Tax Depreciation Amortization
FD/FAVÖK İşletmenin Piyasa Değerinin FAVÖK’e Oranı
İşletmenin Piyasa Değeri / FAVÖK
Evangelists
Evanjelistler
Erken benimseyiciler. Ürüne ilk inanan ve başkalarını onu benimsemeye ikna eden kişiler.
Exit
Çıkış
Halka arz, birleşme veya devralma yoluyla girişimcilerin ya da yatırımcıların girişimden çıkmaları durum
Fintech, Financial technologies
Finansal teknolojiler
Finansal çözümler üreten girişimler.
Flat Round
Eşit tur
Bir önceki finansman turunda satışı yapılan fiyat ile aynı fiyatla ek hisselerin satışı sunulması
FMA, First Mover Advantage
İlk olma avantajı
Bir şirketin yeni bir ürün kategorisinde pazara ilk giren olmasının bir sonucu olarak rakiplerinden daha iyi durumda olma durumu
Bir ürün veya hizmetin temel özelliklerinin ücretsiz olarak sunulurken ek veya gelişmiş özellikler için ücret talep edilmesini tanımlayan iş modeli
G2C, Government to Consumer
Devletten tüketiciye
Devletlerden tüketicilere sunulan ürün veya hizmetler.
Gamification
Oyunlaştırma
Oyun felsefesinin, oyunsal düşünmenin ve oyun mekaniklerinin, oyun dışı alanlarda, motivasyonu arttırmak ve kullanıcıları ürünü kullanmaya teşvik etmek için kullanılması
GMV, Gross merchandise value
Brüt ticaret hacmi
Bir pazar yeri ya da C2C sitesi aracılığıyla belirli bir süre boyunca satılan malların toplam değeri.
Growth Hacking
Kritik noktaların belirlenerek, önemli ve hızlandırılmış iş büyümesi elde etmeyi amaçlayan stratejileri etkinleştirmek için kullanılan bir yöntem
Healthtech, Health technologies
Sağlık teknolojileri
Sağlık çözümleri üreten girişimler
Hockey Stick
Hokey sopası
Uzun bir doğrusal büyüme döneminden sonra, ani ve aşırı hızlı büyüme. Terim genellikle bir erken aşama girişimler için pazar koşulları olumlu olduğunda ne olduğunu tanımlamak için kullanılır.
Ideathon, Idea+marathon
Fikir + maraton
Belirli ya da belirsiz konular üzerinde, açık inovasyon ortamlarında bir araya gelerek bir takım oluşturanların, çok kısıtlı sürelerde ortaya yenilikçi fikir ya da proje çıkardıkları bir yarışma türü
Incubator
Kuluçka merkezi
Girişimciye girişimini geliştirmek için maddi ve manevi destek sağlayan iş geliştirme merkezleri
IP, Intellectual property
Fikri mülkiyet
Ekonomik olarak değer taşıyan fikri emek ürünleri. Telif hakları ve sınai mülkiyet hakları olmak üzere iki ana unsurdan oluşmaktadır.
IPO, Initial public offering
Halka arz
Hisse senetlerini satışa çıkardığını ilan eden bir şirketin tüm yatırımcılara hissedar olma yolunu açması faaliyeti
Iteration
Tekrarlama
Sürekli geliştirerek iş modelinde / üründe ya da hizmette yapılan küçük değişiklikler.
Joint Venture
Birleşmiş şirket
İki veya daha fazla tarafın, belirli bir amaca yönelik olarak kaynaklarını bir araya getirmeyi kabul ettiği iş anlaşması
KPI, Key performance indicator
Temel performans göstergeleri
Bir şirketin belirli alanlarda performansını ölçmek için kullanılan ölçülebilir metrikler. KPI’lar, özellikle aynı sektördeki diğer işletmelerle karşılaştırıldığında, bir şirketin stratejik, finansal ve operasyonel başarılarını belirlemeye yardımcı olur.
Lean Startup
Yalın Startup
Ürün geliştirme döngülerini kısaltmayı ve önerilen bir iş modelinin uygulanabilir olup olmadığını hızla keşfetmeyi amaçlayan işletmeler ve ürünler geliştirmek için kullanılan metodoloji
LTV, Customer Lifetime Value
Müşteri Yaşam Boyu Değeri
Ortalama müşteri başı gelir X (1/Churn rate) X (Brüt kar marjı %)
LTV / CAC, Life time value to customer acquisition cost
Müşteri Yaşam Boyu Değeri / Müşteri Edinim Maliyeti
LTV / CAC
M&A, Merge and acquisition
Birleşme ve devralma
Şirketlerin; birleşmeler, satın almalar, konsolidasyonlar, varlıkların satın alınması ve yönetim devralmaları dahil olmak üzere çeşitli finansal işlemler yoluyla konsolidasyonunu tanımlayan genel bir terimdir.
Marketing Funnel
Pazarlama hunisi
Müşterinin satın alma yolculuğundaki bilinirlik, değerlendirme, karar verme ve sadakat gibi önemli dönüm noktalarını kolayca sınıflandırmaya yarayan metodoloji. Huni şeklinde olmasının nedeni, pazarlamacıların alışveriş yolculuğunun ilk aşamalarında mümkün olduğunca çok potansiyel müşteriyle etkileşim kurabilmek için geniş bir kitleye yönelik tanıtım yapmalarıdır. Daha sonra ise potansiyel müşterilerin huninin her aşamasından geçmesi sağlanır. Hunide ilerledikçe kitlenin boyutu azalır. En sona ulaşıldığında geriye, dönüşüm gerçekleştirme ve ideal olarak sadık müşterilere dönüşme olasılığı yüksek olan müşteriler kalır.
Marketplace
Çevrimiçi pazar yeri
Ürün veya hizmet bilgilerinin birden fazla üçüncü tarafça sağlandığı bir tür e-ticaret sitesi
Markup, Gross Margin
Brüt Kar Marjı
Brüt Kar / Toplam Satışlar
Martech, Marketing technologies
Pazarlama teknolojileri
Pazarlama çözümleri üreten girişimler.
Mentor
Daha deneyimli veya daha bilgili bir kişinin daha az deneyimli veya daha az bilgili bir kişiye rehberlik etmesi
MOFU, Middle of the funnel
Huninin ortası
Sunulan ürün veya hizmeti herhangi bir işletmeden satın almaya hazır olan kitlenin bulunduğu pazarlama hunisi bölümüne verilen isim
MoM, Month on month
Aydan aya
Bir metriğin ya da ölçümün 1 aylık dönemdeki değişiminin ifade edilmesi
Monetize
Parasallaştırma
Gelir getirmeyen bir sürecin gelir getirir duruma getirilmesi
MRR, Monthly Recurring Revenue
Aylık Tekrar Eden Gelirler
Dönem içerisindeki tüm üyelik ve abonelik gelirlerinin toplamı
MVP, Minimum viable product
Minimum uygulanabilir ürün
Müşteri geri bildirimini ortaya çıkarmak için kullanılacak en az seviyede özelliğe sahip ürün örneği
NDA, Non disclosure agreement
Gizlilik sözleşmesi
Bir ilişki sebebi ile taraflardan birinin ticari ya da mesleki sırlarının diğerine verilmesi gerektiğinde yapılan sözleşme
Net Burn
Negatif Nakit Akışı
OPEX – Brüt Kar
NPS, Net promoter score
Net tavsiye edici puanı
Müşterilere sadece bir soru sorarak ve 0 ile 10 arasında bir puan vermeleri istenerek hesaplanan, müşteri sadakatini ve memnuniyetini ölçmek için kullanılan metrik.
OPEX (Gross Burn), Operating expenses
Faaliyet giderleri
SMM (COGS) + Ücretler + Amortisman Giderleri + Faizler + Vergiler + Diğer Faaliyet Giderleri
Option Pool
Hisse opsiyon havuzu
Şirket çalışanlarının, uygun fiyattan şirket hissedarı olmasının önünü açarak çalışanların motivasyonunu artıran yöntem.
P/M Fit, Product / market fit
Ürün / pazar uyumu
Bir şirketin hedef müşterilerinin, şirketin ürününü, bu ürünün büyümesini ve karlılığını sürdürecek kadar büyük miktarlarda satın aldığı, kullandığı ve başkalarına anlattığı durum.
Pitch Deck
Yatırımcı sunumu
Genellikle 5-10 dakika arası süren, iş planının güçlü yanlarının vurgulanması ve girişimcinin bu işi başarıyla hayata geçirebilecek yeteneklere sahip olduğuna dair izleyicileri ikna etmesi amacını taşıyan görsel / işitsel sunumlar.
Pivot
Değişiklik
İş modeli üzerinde yapılan majör (hedef kitle, pazar, ürün gamı vb) değişiklikler.
PoC, Proof of concept
Ürün / hizmetin kanıtı
Alfa ya da beta kullanıcı testleri sonucunda bir ürün ya da hizmetin girişimci dışında da yararlanıcılarının bulunduğunun ve potansiyel bir pazara sahip olduğunun kanıtlanması.
Post Money Valuation
Yatırım sonrası değer
Girişimin yatırım aldıktan sonraki değeri
Pre Money Valuation
Yatırım öncesi değer
Girişimin yatırım almadan önceki değeri
Ramen Profitable
Ramen karlılığı
Sadece kurucuların temel ihtiyaçlarını karşılayacak kadar kar elde eden girişimler Paul Graham
ROAS, Return on ad spend
Reklam harcamalarının geri dönüşü
Satışlar / Reklam Harcamaları
ROI, Return on investment
Yatırımın geri dönüşü
(Gelir – (yatırım maliyeti + ürün maliyeti)) / (yatırım maliyeti + ürün maliyeti)
Runway
Yakma oranı göz önünde bulundurularak hesaplanan, nakitsiz kalınacak güne kadar olan süre.
SAM, Serviceable addressable market
Hizmet verilebilir adreslenebilir pazar
TAM’dan, coğrafi, fiyatlama, kalite gibi parametrelerle ayrılıp azaltılan pazar büyüklüğü.
Seed
Tohum
İş modeli henüz tam olarak kanıtlanmamış ve ticari faaliyet başlamamış prototip ya da beta ürün aşamasındaki girişimler
SEM, Search engine marketing
Arama motoru pazarlaması
Markaların arama motorları üzerinde daha görünür ve daha ulaşılabilir olması için yapılan pazarlam çalışmaları
SEO, search engine optimization
Arama motoru optimizasyonu
Arama motorlarında sitelerin veya sayfaların üst sıralara çıkması için yapılan çalışmaların tümü.
Series A, B, C
Seri A, B, C
Tohum yatırımları veya melek yatırımcılardan sonra VC’ler tarafından yapılan yatırımların yer aldığı yatırım turları
Ortaklar sözleşmesi
Bir şirketin nasıl işletilmesi gerektiğini tanımlayan, şirketin yönetimi ve hissedarların imtiyazları ve korunması hakkında bilgiler içeren ve hissedarların hak ve yükümlülüklerini belirleyen ortaklar arasındaki sözleşme.
Smart Money
Akıllı para
Girişimlere yaptıkları yatırımla beraber tecrübe, network gibi diğer imkanlar da sunan yatırımcıların yatırımları
SME, Small & medium enterprises
Küçük ve orta büyüklükteki işletme (KOBİ)
SMM, Social media marketing
Sosyal medya pazarlaması
Sosyal medya siteleri aracılığıyla trafik kazanma ve dikkat çekme faaliyetleri.
SMO, Social media optimization
Sosyal medya optimizasyonu
Kurumların ve bireylerin sosyal ağ profillerini profesyonelleştirerek belirli içerik yerleşim ve paylaşımıyla hedeflenen sitelere trafik yönlendirmeyi amaçlayan stratejik çalışma
Social Entrepreneurship
Sosyal girişimcilik
Öncelikli toplumsal sorunları, maddi fayda ve kar ön planda olmaksızın, çözümlemeyi ve problemi ortadan kaldırmayı hedefleyen girişimciler
SOM, Serviceable Obtainable Market
Hizmet verilebilir elde edilebilir pazar
Kaynaklar, rekabet ve pazar farkındalığı gibi unsurlar göz önünde bulundurularak SAM’dan ayrılan ve azaltılan pazar büyüklüğü
Soonicorn, Soon + unicorn
Yakında + unicorn
Yakında 1 milyar USD değerlemeye sahip olması beklenen şirket.
Tag Along Right
Katılma hakkı
Bir şirketin çoğunluk hissedarının hisselerini üçüncü bir kişiye satması durumunda, geri kalan azınlık hissedarlarının da istemeleri halinde aynı koşullarda satışa katılabilmeleri hakkı.
TAM, Total addressable market
Toplam adreslenebilir pazar
Pazarın toplam büyüklüğünü ifade eden, hiçbir rakip olmaması durumunda girişimin muhtemel cirosuna eşit olan pazar büyüklüğü
Term Sheet
Ön protokol
Bir girişime yapılacak yatırımın temel şartlarını ve koşullarını belirten ve genel olarak bağlayıcılığı olmayan protokol.
TOFU, Top of the funnel
Huninin tepesi
Sunulan ürün veya hizmet ile ilgili farkındalığın oluşturulduğu ve en kalabalık kitlenin yer aldığı pazarlama hunisi bölümüne verilen isim
UI, User interface
Kullanıcı arayüzü
İnsanların bir makine, cihaz, bilgisayar programı ya da karmaşık aletlerle etkileşimini sağlayan yöntemle
Unicorn
En az 1 milyar USD değerlemeye sahip olan şirket.
Up Round
Yüksek tur
Bir önceki finansman turunda satıldığından daha yüksek bir fiyatla ek hisse satışı sunulması
UX, User experience
Kullanıcı deneyimi
Kişilerin bir ürün, sistem ya da servisi kullanırken hissettikleri duygu ve davranışları
VC, Venture Capital
Risk sermayesi
Büyüme potansiyeli olan girişimcilere finansman, bilgi ve deneyim aktarımı sağlayan, yatırımcılara ise yüksek risk ve uzun vade karşılığında yüksek getiri vadeden yöntem
Vertical Startup
Dikey Startup
Belirli bir alana değer sunmaya aşırı odaklanmış girişimler
Vesting
Hisse taahhütnamesi
Belirli şartlar dahilinde, (süre, finansal hedeflerin tutturulması, hedeflenen müşteri sayısına ulaşılması, yatırım alınması vb) girişimler tarafından çalışanlarına hisse verilmesini ve bu şekilde çalışanların şirkete ortak edilmesini sağlayan yöntem
Wantrepreneur, Wanting + Entrepreneur
İstemek + Girişimci
Girişimci olmayı arzulayan, ama bu hırsı asla gerçekleştiremeyen kişi
YoY, Year on year
Yıldan yıla
Bir metriğin ya da ölçümün 1 yıllık dönemdeki değişiminin ifade edilmesi
Girişimcilik Sözlüğü Tablosu
Kullanım | İngilizce | Türkçe | Detay | Bölüm | Tür |
---|---|---|---|---|---|
3F | Friends + Fool + Family | Arkadaşlar + Aptallar + Aile | Erken aşama girişimlerin fon ihtiyaçlarını karşıladıkları arkadaşları, aileleri ya da diğer kişilerdir. Burada diğer kişilere aptallar denmesinin nedeni girişimin belirsizliğidir. | Finans | Kısaltma |
A/B Testing | A/B Testing | A/B Testi | Metrikleri iyileştirme amacıyla, kullanıcı davranışlarının farklı arayüzler ya da metotlarla test edilmesidir. | Ürün | Tanım |
Accelerator | Accelerator | Hızlandırıcı | Girişimlerin büyümesine destek sağlayacak tüm fonksiyonların yer aldığı programlar. | Genel | Tanım |
Acquhire | Acquiring + Hiring | Satın alma + işe alma | Şirket tarafından sağlanan ürün veya hizmete erişim sağlamak yerine, yalnızca yetenekli personeli işe almak amacıyla şirket satın alma uygulaması. | Finans | Türemiş Tanım |
Acquire | Acquire | Satın alma | Bir şirketin başka bir şirket tarafından satın alınması. | Finans | Tanım |
Adtech | Advertisement + Technologies | Reklam Teknolojileri | Reklam çözümleri üreten girişimler. | İş Modeli | Türemiş Tanım |
Agile | Agile | Çevik | Genellikle hızlı çıktılara odaklanan, küçük ekipler kullanan ve projenin bir bölümünü yayınlayıp müşteri geri bildirimi alarak sürekli olarak geliştiren girişimler. | Yönetim | Tanım |
Agrotech | Agriculture Technologies | Tarım Teknolojileri | Tarım çözümleri üreten girişimler. | İş Modeli | Türemiş Tanım |
Alpha Test | Alpha Test | Alfa Testi | Beta testinden ve canlı uygulamadan önce genellikle daha küçük ve iç gruplarla yapılan test süreci. | Ürün | Tanım |
Angel Investor | Angel Investor | Melek Yatırımcı | Girişimin ilk ve erken aşamalarında, potansiyel gördükleri girişimlere destek sağlayan yatırımcılar. | Finans | Tanım |
Anti Dilution Right | Anti Dilution Right | Seyrelmeme Hakkı | Yeni yatırım aşamalarında veya sermaye artırımlarında ilave sermaye koymadan hisse oranının sabit kalması hakkı. | Finans | Tanım |
B2B | Business to business | Üreticiden üreticiye | İşletmelerin kendi aralarında gerçekleştirdikleri ticaret türü. Ör. hammadde, ara mamül vb. | İş Modeli | Kısaltma |
B2C | Business to consumer | Üreticiden tüketiciye | İşletmelerin nihai tüketiciye satış yaptıkları perakende ticaret türü. | İş Modeli | Kısaltma |
B2G | Business to government | Üreticiden devlete | İşletmeler ile devletler arasında gerçekleşen ticaret türü. | İş Modeli | Kısaltma |
Benchmarking | Benchmarking | Kıyaslama | İşletmelerin, satış, arge, İK, finans, pazar payı gibi özelliklerini benzer şirketlerle karşılaştırması | Yönetim | Tanım |
Beta Test | Beta Test | Beta Testi | Ürün veya hizmetin gerçek kullanıcılar tarafından test edildiği ve sürekli geri bildirim ile geliştirmenin devam ettiği süreç. | Ürün | Tanım |
Biotech | Biological technologies | Biyoloji teknolojileri | Biyoloji ve genetik çözümler üreten girişimler. | İş Modeli | Türemiş Tanım |
BOFU | Bottom of the funnel | Huninin en alt kademesi | Sunulan ürün veya hizmeti belirli bir işletmeden satın almaya hazır olan kitlenin bulunduğu pazarlama hunisi bölümüne verilen isim | Pazarlama | Kısaltma |
Bootstrapping | Bootstrapping | Kendi kendini fonlama | Girişimcinin kendi imkanlarıyla girişimini fonlaması | Finans | Tanım |
Break Even Point | Break even point | Başa baş noktası | Başabaş noktası = Toplam Sabit Maliyetler / (Satış Fiyatı - Değişken Maliyetler) Maliyet ve giderlerin karla eşit olduğu noktaya verilen isim. | Finans | Tanım |
Business Plan | Business plan | İş planı | Yapılması planlanan ya da yapılan işin detaylarının yer aldığı planlar. Bkz. İş Planı Nedir? Nasıl Hazırlanır? | Yönetim | Tanım |
C2C | Consumer to consumer | Tüketiciden tüketiciye | Ürün veya hizmetlerin tüketiciden tüketiciye ulaştırıldığı iş modeli | İş Modeli | Kısaltma |
CAC | Customer Acquisition Cost | Müşteri Edinme Maliyeti | (Satış Giderleri + Pazarlama Giderleri) / Yeni Müşteri Sayısı İşletmenin müşterinin dikkatini çekmekten satın alma için ikna etmeye kadar geçen süreçte yapılan harcamaların müşteri başına tutarını gösterir. Ürün veya hizmet lansmanı dönemlerinde artması, sonraki dönemlerde azalması beklenir. | Finans | Metrik |
CAGR | Compounded Annual Growth Rate | Birleşik yıllık büyüme oranı | CAGR=[((n)inci sayı/birinci sayı)^(1/((n)inci yıl - sıfırıncı yıl))]-1 | Finans | Metrik |
Canvas | Canvas | Kanvas | İş fikri hakkında kısa bilgi ve rakamlar içeren, sadece tek sayfadan ibaret olan ve iş fikrine genel bir bakış sunan dokümanlar. Bkz. Yalın Kanvas: Bir Bakışta Girişim | Yönetim | Tanım |
Cash Flow | Cash flow | Nakit akışı | Bir işletmenin belirli bir dönem içerisinde kasasına giren veya çıkan nakit varlıklar | Finans | Tanım |
CEO | Chief Executive Officers | İcra Kurulu Başkanı | Yönetim kurulundan aldığı hedefi gerçekleştirmek için strateji oluşturup uygulayan; şirketin bugününü yönetirken yarınını da planlayan ve yönetim kuruluna hesap veren kişi, yöneticilerin yöneticisidir. | Yönetim | Kısaltma |
CFO | Chief Financial Officers | Finans Direktörü | Mali süreçlerden birinci derece sorumlu üst düzey yönetici olarak kurumun tepe yöneticisi ve organlarına raporlama yapan kişiler. | Yönetim | Kısaltma |
Churn (Rate) | Churn (Rate) | Kayıp (Oranı) | Belli bir zaman içinde üyelerin ya da müşterilerin aldığı hizmeti iptal etmesi veya üyeliğini yenilememesi. | Pazarlama | Metrik |
CMGR | Compounded Monthly Growth Rate | Aylık birleşik büyüme oranı | CMGR=[((n)inci sayı/birinci sayı)^(1/((n)inci ay - sıfırıncı ay))]-1 | Finans | Metrik |
CMO | Chief Marketing Officers | Pazarlama Direktörü | Pazarlama süreçlerinden birinci derece sorumlu üst düzey yönetici olarak kurumun tepe yöneticisi ve organlarına raporlama yapan kişiler. | Yönetim | Kısaltma |
Co-Founder | Co-Founder | Kurucu Ortak | Girişimin başından başından beri ekipte yer alan, sermaye, emek ve zaman harcayan girişimci, kurucuların her biri. | Yönetim | Tanım |
Co-working Space | Co-working space | Paylaşımlı çalışma alanı | Farklı şirketlerden kişilerin bir ofis alanını paylaşması | Genel | Tanım |
COGS | Cost of Goods Sold | Satılan Malın Maliyeti (SMM) | Direkt İşçilik Giderleri + Direkt Üretim Giderleri Satılan malın üretiminde katlanılan doğrudan giderlerin toplamı. | Finans | Metrik |
COO | Chief Operating Officers | Operasyon Direktörü | İşletmenin operasyonel faaliyetlerinden birinci derece sorumlu üst düzey yönetici olarak kurumun tepe yöneticisi ve organlarına raporlama yapan kişiler. | Yönetim | Kısaltma |
CPC | Cost Per Click | Tıklama başına maliyet | Bir internet reklamında tıkladığında reklam veren tarafından ödenen miktar | Pazarlama | Metrik |
CRM | Customer Relationships Management | Müşteri İlişkileri Yönetimi | Şirketlerin var olan veya potansiyel müşterileri ile kurdukları ilişkiyi en verimli, en etkin ve sonuçta en karlı hale getirmek için kullandıkları yöntemler bütünü | Pazarlama | Kısaltma |
Crowdfunding | Crowdfunding | Kitle fonlama | Çok sayıda bireyin bağış olarak ya da hisse veya tahvil karşılığı yaptıkları yeni nesil bir yatırım ve fonlama sistemi | Finans | Tanım |
CTA | Call to action | Harekete geçirici mesaj | Herhangi bir tasarımın anında yanıt vermesi veya anında satışı teşvik etmesi için kullanılan bir pazarlama terimi | Pazarlama | Kısaltma |
CTO | Chief Technology / Technical Officers | Teknoloji Direktörü | Teknik / teknolojik süreçlerden birinci derece sorumlu üst düzey yönetici olarak kurumun tepe yöneticisi ve organlarına raporlama yapan kişiler. | Yönetim | Kısaltma |
CTR | Click Through Rate | Tıklama Oranı | Belirli bir bağlantıyı tıklayan kullanıcıların bir sayfayı, e-postayı veya reklamı görüntüleyen toplam kullanıcı sayısına oranı | Pazarlama | Metrik |
Decacorn | Deca+Unicorn | Deca+Unicorn | 10 Milyar Dolar değerlemeye ulaşmış girişim | Genel | Türemiş Tanım |
Demo Day | Demo Day | Demo Günü | Hızlandırıcı ya da diğer kuluçka programlarını tamamlayan şirketlerin programdan mezun oldukları ve potansiyel yatırımcılara 5 ila 15 dakikalık zaman dilimlerinde sunum yaptıkları gün | Genel | Tanım |
DevOps | Developers + Operators | Geliştiriciler + Yürütücüler | Yazılım geliştiriciler ve BT personeli arasındaki boşluğu kapatmayı sağlayan bir yazılım geliştirme stratejisi | Teknik | Türemiş Tanım |
Dilution | Dilution | Seyrelme | Bkz. Anti Dilution Right | Finans | Tanım |
Down Round | Down Round | Düşük tur | Bir önceki finansman turunda satıldığından daha düşük bir fiyatla ek hisse satışı sunulması | Finans | Tanım |
Drag Along Right | Drag Along Right | Sürükleme hakkı | Bir işletmenin çoğunluk hissedarı hissesini satarsa, yeni sahibin, kalan azınlık hissedarlarını anlaşmaya katılmaya zorlama hakkı. | Finans | Tanım |
Dragon | Dragon | Ejderha | Tek bir yatırım turunda 1 milyar USD ve üzeri yatırım alan girişimler | Finans | Tanım |
Due Diligence | Due Diligence | Durum tespiti | Bir şirketin başka bir şirket tarafından satın alınması ya da yatırım yapılması süreçlerinde; girişime dair saha araştırması yapılması ya da halihazırda mevcut bir şirket varsa bu şirkete dair mali ve hukuki verilerin incelenmesi süreci | Finans | Tanım |
EBITDA | EBITDA - Earning Before Interest Tax Depreciation Amortization | FAVÖK - Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kar | Net Kar + Faiz + Amortisman + Vergi Özellikle yabancı yatırımcıların baktığı metriktir. Vergi ve faizler ülkeden ülkeye değiştiği için faaliyet değerlendirmesi yapılırken daha doğru karşılaştırma imkanı sunar. | Finans | Metrik |
EBITDA Margin | EBITDA Margin | FAVÖK Marjı | FAVÖK / Net satışlar Bkz. EBITDA | Finans | Metrik |
Edtech | Education technologies | Eğitim teknolojileri | Eğitim çözümleri üreten girişimler. | İş Modeli | Türemiş Tanım |
Elevator Pitch | Elevator Pitch | Asansör sunumu | Bir ürün, hizmet veya proje için bir fikri özetleyen kısa bir konuşmayı tanımlamak için kullanılan terim. Adı, konuşmanın asansör yolculuğunun kısa zaman diliminde yapılması gerektiği fikrinden geliyor. | Yönetim | Tanım |
Equity | Equity | Özkaynak | Şirketin aktifindeki varlıklarının ne kadarlık bölümünü borçlanmanın dışında kendi kaynakları ile finanse ettiğini gösteren bilanço ana hesabı | Finans | Tanım |
EV/EBITDA | Enterprise Value / Earning Before Interest Tax Depreciation Amortization | FD/FAVÖK İşletmenin Piyasa Değerinin FAVÖK'e Oranı | İşletmenin Piyasa Değeri / FAVÖK Şirketin firma değerinin elde edilen FAVÖK değerinin kaç katı olduğunu gösteren metriktir. F/K gibi bir kar çarpanıdır ancak net dönem karı yerine FAVÖK kullanılır. | Finans | Metrik |
Evangelists | Evangelists | Evanjelistler | Erken benimseyiciler. Ürüne ilk inanan ve başkalarını onu benimsemeye ikna eden kişiler. | Pazarlama | Tanım |
Exit | Exit | Çıkış | Halka arz, birleşme veya devralma yoluyla girişimcilerin ya da yatırımcıların girişimden çıkmaları durumu | Finans | Tanım |
Fintech | Financial technologies | Finansal teknolojiler | Finansal çözümler üreten girişimler. | İş Modeli | Türemiş Tanım |
Flat Round | Flat Round | Eşit tur | Bir önceki finansman turunda satışı yapılan fiyat ile aynı fiyatla ek hisselerin satışı sunulması | Finans | Tanım |
FMA | First Mover Advantage | İlk olma avantajı | Bir şirketin yeni bir ürün kategorisinde pazara ilk giren olmasının bir sonucu olarak rakiplerinden daha iyi durumda olma durumu | İş Modeli | Kısaltma |
Freemium | Free + premium | Bir ürün veya hizmetin temel özelliklerinin ücretsiz olarak sunulurken ek veya gelişmiş özellikler için ücret talep edilmesini tanımlayan iş modeli | Ürün | Türemiş Tanım | |
G2C | Government to Consumer | Devletten tüketiciye | Devletlerden tüketicilere sunulan ürün veya hizmetler. | İş Modeli | Kısaltma |
Gamification | Gamification | Oyunlaştırma | Oyun felsefesinin, oyunsal düşünmenin ve oyun mekaniklerinin, oyun dışı alanlarda, motivasyonu arttırmak ve kullanıcıları ürünü kullanmaya teşvik etmek için kullanılması | İş Modeli | Tanım |
GMV | Gross merchandise value | Brüt ticaret hacmi | Bir pazar yeri ya da C2C sitesi aracılığıyla belirli bir süre boyunca satılan malların toplam değeri. | Finans | Metrik |
Growth Hacking | Growth Hacking | Kritik noktaların belirlenerek, önemli ve hızlandırılmış iş büyümesi elde etmeyi amaçlayan stratejileri etkinleştirmek için kullanılan bir yöntem | Yönetim | Tanım | |
Healthtech | Health technologies | Sağlık teknolojileri | Sağlık çözümleri üreten girişimler | İş Modeli | Türemiş Tanım |
Hockey Stick | Hockey Stick | Hokey sopası | Uzun bir doğrusal büyüme döneminden sonra, ani ve aşırı hızlı büyüme. Terim genellikle bir erken aşama girişimler için pazar koşulları olumlu olduğunda ne olduğunu tanımlamak için kullanılır. | Finans | Tanım |
Ideathon | Idea+marathon | Fikir + maraton | Belirli ya da belirsiz konular üzerinde, açık inovasyon ortamlarında bir araya gelerek bir takım oluşturanların, çok kısıtlı sürelerde ortaya yenilikçi fikir ya da proje çıkardıkları bir yarışma türü | Genel | Türemiş Tanım |
Incubator | Incubator | Kuluçka merkezi | Girişimciye girişimini geliştirmek için maddi ve manevi destek sağlayan iş geliştirme merkezleri | Genel | Tanım |
IP | Intellectual property | Fikri mülkiyet | Ekonomik olarak değer taşıyan fikri emek ürünleri. Telif hakları ve sınai mülkiyet hakları olmak üzere iki ana unsurdan oluşmaktadır. | Hukuk | Kısaltma |
IPO | Initial public offering | Halka arz | Hisse senetlerini satışa çıkardığını ilan eden bir şirketin tüm yatırımcılara hissedar olma yolunu açması faaliyeti | Finans | Kısaltma |
Iteration | Iteration | Tekrarlama | Sürekli geliştirerek iş modelinde / üründe ya da hizmette yapılan küçük değişiklikler. | Tanım | |
Joint Venture | Joint Venture | Birleşmiş şirket | İki veya daha fazla tarafın, belirli bir amaca yönelik olarak kaynaklarını bir araya getirmeyi kabul ettiği iş anlaşması | Finans | Tanım |
KPI | Key performance indicator | Temel performans göstergeleri | Bir şirketin belirli alanlarda performansını ölçmek için kullanılan ölçülebilir metrikler. KPI'lar, özellikle aynı sektördeki diğer işletmelerle karşılaştırıldığında, bir şirketin stratejik, finansal ve operasyonel başarılarını belirlemeye yardımcı olur. | Genel | Kısaltma |
Lean Startup | Lean Startup | Yalın Startup | Ürün geliştirme döngülerini kısaltmayı ve önerilen bir iş modelinin uygulanabilir olup olmadığını hızla keşfetmeyi amaçlayan işletmeler ve ürünler geliştirmek için kullanılan metodoloji | Yönetim | Tanım |
LTV | Customer Lifetime Value | Müşteri Yaşam Boyu Değeri | Ortalama müşteri başı gelir X (1/Churn rate) X (Brüt kâr marjı %) İşletmenin bir müşteriden elde edebileceği toplam geliri gösterir. İşletmeler bu metriği en değerli müşteri segmentlerini belirlemek için izlerler. | Finans | Metrik |
LTV / CAC | Life time value to customer acquisition cost | Müşteri Yaşam Boyu Değeri / Müşteri Edinim Maliyeti | LTV / CAC Teorik olarak bir müşteriden elde edilecek yaşam boyu değerinin o müşteriyi edinme maliyetinin ne kadar üstünde ya da altında olduğunu gösteren metriktir. | Finans | Metrik |
M&A | Merge and acquisition | Birleşme ve devralma | Şirketlerin; birleşmeler, satın almalar, konsolidasyonlar, varlıkların satın alınması ve yönetim devralmaları dahil olmak üzere çeşitli finansal işlemler yoluyla konsolidasyonunu tanımlayan genel bir terimdir. | Finans | Kısaltma |
Marketing Funnel | Marketing Funnel | Pazarlama hunisi | Müşterinin satın alma yolculuğundaki bilinirlik, değerlendirme, karar verme ve sadakat gibi önemli dönüm noktalarını kolayca sınıflandırmaya yarayan metodoloji. Huni şeklinde olmasının nedeni, pazarlamacıların alışveriş yolculuğunun ilk aşamalarında mümkün olduğunca çok potansiyel müşteriyle etkileşim kurabilmek için geniş bir kitleye yönelik tanıtım yapmalarıdır. Daha sonra ise potansiyel müşterilerin huninin her aşamasından geçmesi sağlanır. Hunide ilerledikçe kitlenin boyutu azalır. En sona ulaşıldığında geriye, dönüşüm gerçekleştirme ve ideal olarak sadık müşterilere dönüşme olasılığı yüksek olan müşteriler kalır. | Pazarlama | Tanım |
Marketplace | Marketplace | Çevrimiçi pazar yeri | Ürün veya hizmet bilgilerinin birden fazla üçüncü tarafça sağlandığı bir tür e-ticaret sitesi | İş Modeli | Tanım |
Markup | Gross Margin | Brüt Kar Marjı | Brüt Kar / Toplam Satışlar Brüt satış karı satışlar ile satışların maliyeti arasındaki farktır. Satışların ne kadarının üretim maliyetini ne kadarlık kısmının brüt satış karını oluşturduğunu gösterir. | Finans | Metrik |
Martech | Marketing technologies | Pazarlama teknolojileri | Pazarlama çözümleri üreten girişimler. | İş Modeli | Türemiş Tanım |
Mentor | Mentor | Mentor | Daha deneyimli veya daha bilgili bir kişinin daha az deneyimli veya daha az bilgili bir kişiye rehberlik etmesi | Genel | Tanım |
MOFU | Middle of the funnel | Huninin ortası | Sunulan ürün veya hizmeti herhangi bir işletmeden satın almaya hazır olan kitlenin bulunduğu pazarlama hunisi bölümüne verilen isim | Pazarlama | Kısaltma |
MoM | Month on month | Aydan aya | Bir metriğin ya da ölçümün 1 aylık dönemdeki değişiminin ifade edilmesi | Finans | Metrik |
Monetize | Monetize | Parasallaştırma | Gelir getirmeyen bir sürecin gelir getirir duruma getirilmesi | Finans | Tanım |
MRR | Monthly Recurring Revenue | Aylık Tekrar Eden Gelirler | Dönem içerisindeki tüm üyelik ve abonelik gelirlerinin toplamı Bkz. ARR | Finans | Metrik |
Müşteri Yoğunlaşması | Customer Concentration | Müşteri Yoğunlaşması | En Yüksek Gelir Elde Edilen Müşteri Geliri / Toplam Satış Gelirleri Toplam gelirin ne kadarının bir müşteriden elde edildiğini gösteren metriktir. 0,20'den yüksek olması riskli kabul edilir. | Finans | Metrik |
MVP | Minimum viable product | Minimum uygulanabilir ürün | Müşteri geri bildirimini ortaya çıkarmak için kullanılacak en az seviyede özelliğe sahip ürün örneği | Genel | Kısaltma |
NDA | Non disclosure agreement | Gizlilik sözleşmesi | Bir ilişki sebebi ile taraflardan birinin ticari ya da mesleki sırlarının diğerine verilmesi gerektiğinde yapılan sözleşme | Hukuk | Kısaltma |
Net Burn | Net Burn | Negatif Nakit Akışı | OPEX - Brüt Kar İşletmenin faaliyet giderlerinin gelirlerinden fazla olduğu dönemlerde kullanılan metriktir. | Finans | Metrik |
NPS | Net promoter score | Net tavsiye edici puanı | Müşterilere sadece bir soru sorarak ve 0 ile 10 arasında bir puan vermeleri istenerek hesaplanan, müşteri sadakatini ve memnuniyetini ölçmek için kullanılan metrik. | Pazarlama | Metrik |
OPEX (Gross Burn) | Operating expenses | Faaliyet giderleri | SMM (COGS) + Ücretler + Amortisman Giderleri + Faizler + Vergiler + Diğer Faaliyet Giderleri İşletmenin belirli bir dönemde yaptığı harcamaların bütünüdür. Net Burn ile karıştırılmamalıdır. | Finans | Metrik |
Option Pool | Option Pool | Hisse opsiyon havuzu | Şirket çalışanlarının, uygun fiyattan şirket hissedarı olmasının önünü açarak çalışanların motivasyonunu artıran yöntem. | Finans | Tanım |
P/M Fit | Product / market fit | Ürün / pazar uyumu | Bir şirketin hedef müşterilerinin, şirketin ürününü, bu ürünün büyümesini ve karlılığını sürdürecek kadar büyük miktarlarda satın aldığı, kullandığı ve başkalarına anlattığı durum. | Pazarlama | Kısaltma |
Pitch Deck | Pitch Deck | Yatırımcı sunumu | Genellikle 5-10 dakika arası süren, iş planının güçlü yanlarının vurgulanması ve girişimcinin bu işi başarıyla hayata geçirebilecek yeteneklere sahip olduğuna dair izleyicileri ikna etmesi amacını taşıyan görsel / işitsel sunumlar. | Genel | Tanım |
Pivot | Pivot | Değişiklik | İş modeli üzerinde yapılan majör (hedef kitle, pazar, ürün gamı vb) değişiklikler. | Genel | Tanım |
PoC | Proof of concept | Ürün / hizmetin kanıtı | Alfa ya da beta kullanıcı testleri sonucunda bir ürün ya da hizmetin girişimci dışında da yararlanıcılarının bulunduğunun ve potansiyel bir pazara sahip olduğunun kanıtlanması. | Pazarlama | Kısaltma |
Post Money Valuation | Post Money Valuation | Yatırım sonrası değer | Girişimin yatırım aldıktan sonraki değeri | Finans | Tanım |
Pre Money Valuation | Pre Money Valuation | Yatırım öncesi değer | Girişimin yatırım almadan önceki değeri | Finans | Tanım |
Ramen Profitable | Ramen Profitable | Ramen karlılığı | Sadece kurucuların temel ihtiyaçlarını karşılayacak kadar kar elde eden girişimler | Finans | Tanım |
ROAS | Return on ad spend | Reklam harcamalarının geri dönüşü | Satışlar / Reklam Harcamaları İşletmenin reklam harcamalarının ne kadarının gelire dönüştüğünü gösteren metriktir. | Finans | Metrik |
ROI | Return on investment | Yatırımın geri dönüşü | (Gelir - (yatırım maliyeti + ürün maliyeti)) / (yatırım maliyeti + ürün maliyeti) Belirli bir dönemdeki yatırımın maliyetleri ve gelirleri arasındaki oranı gösteren metriktir. Aylık, yıllık gibi dönemler dahilinde hesaplanabilir. | Finans | Metrik |
Runway | Runway | Yakma oranı göz önünde bulundurularak hesaplanan, nakitsiz kalınacak güne kadar olan süre. | Finans | Tanım | |
SAM | Serviceable addressable market | Hizmet verilebilir adreslenebilir pazar | TAM'dan, coğrafi, fiyatlama, kalite gibi parametrelerle ayrılıp azaltılan pazar büyüklüğü. | Pazarlama | Kısaltma |
Seed | Seed | Tohum | İş modeli henüz tam olarak kanıtlanmamış ve ticari faaliyet başlamamış prototip ya da beta ürün aşamasındaki girişimler | Genel | Kısaltma |
SEM | Search engine marketing | Arama motoru pazarlaması | Markaların arama motorları üzerinde daha görünür ve daha ulaşılabilir olması için yapılan pazarlam çalışmaları | Pazarlama | Kısaltma |
SEO | search engine optimization | Arama motoru optimizasyonu | Arama motorlarında sitelerin veya sayfaların üst sıralara çıkması için yapılan çalışmaların tümü. | Pazarlama | Kısaltma |
Series A, B, C | Series A, B, C | Seri A, B, C | Tohum yatırımları veya melek yatırımcılardan sonra VC'ler tarafından yapılan yatırımların yer aldığı yatırım turları | Finans | Tanım |
SHA | Shareholders agreement | Ortaklar sözleşmesi | Bir şirketin nasıl işletilmesi gerektiğini tanımlayan, şirketin yönetimi ve hissedarların imtiyazları ve korunması hakkında bilgiler içeren ve hissedarların hak ve yükümlülüklerini belirleyen ortaklar arasındaki sözleşme. | Hukuk | Kısaltma |
Smart Money | Smart Money | Akıllı para | Girişimlere yaptıkları yatırımla beraber tecrübe, network gibi diğer imkanlar da sunan yatırımcıların yatırımları | Finans | Tanım |
SME | Small & medium enterprises | Küçük ve orta büyüklükteki işletme (KOBİ) | Küçük ve orta büyüklükteki işletme (KOBİ) | Genel | Kısaltma |
SMM | Social media marketing | Sosyal medya pazarlaması | Sosyal medya siteleri aracılığıyla trafik kazanma ve dikkat çekme faaliyetleri. | Pazarlama | Kısaltma |
SMO | Social media optimization | Sosyal medya optimizasyonu | Kurumların ve bireylerin sosyal ağ profillerini profesyonelleştirerek belirli içerik yerleşim ve paylaşımıyla hedeflenen sitelere trafik yönlendirmeyi amaçlayan stratejik çalışma | Pazarlama | Kısaltma |
Social Entrepreneurship | Social Entrepreneurship | Sosyal girişimcilik | Öncelikli toplumsal sorunları, maddi fayda ve kar ön planda olmaksızın, çözümlemeyi ve problemi ortadan kaldırmayı hedefleyen girişimciler | Genel | Tanım |
SOM | Serviceable Obtainable Market | Hizmet verilebilir elde edilebilir pazar | Kaynaklar, rekabet ve pazar farkındalığı gibi unsurlar göz önünde bulundurularak SAM'dan ayrılan ve azaltılan pazar büyüklüğü | Pazarlama | Kısaltma |
Soonicorn | Soon + unicorn | Yakında + unicorn | Yakında 1 milyar USD değerlemeye sahip olması beklenen şirket. | Genel | Türemiş Tanım |
Tag Along Right | Tag Along Right | Katılma hakkı | Bir şirketin çoğunluk hissedarının hisselerini üçüncü bir kişiye satması durumunda, geri kalan azınlık hissedarlarının da istemeleri halinde aynı koşullarda satışa katılabilmeleri hakkı. | Finans | Tanım |
TAM | Total addressable market | Toplam adreslenebilir pazar | Pazarın toplam büyüklüğünü ifade eden, hiçbir rakip olmaması durumunda girişimin muhtemel cirosuna eşit olan pazar büyüklüğü | Pazarlama | Kısaltma |
Term Sheet | Term Sheet | Ön protokol | Bir girişime yapılacak yatırımın temel şartlarını ve koşullarını belirten ve genel olarak bağlayıcılığı olmayan protokol. | Finans | Tanım |
TOFU | Top of the funnel | Huninin tepesi | Sunulan ürün veya hizmet ile ilgili farkındalığın oluşturulduğu ve en kalabalık kitlenin yer aldığı pazarlama hunisi bölümüne verilen isim | Pazarlama | Kısaltma |
UI | User interface | Kullanıcı arayüzü | İnsanların bir makine, cihaz, bilgisayar programı ya da karmaşık aletlerle etkileşimini sağlayan yöntemler | Teknik | Kısaltma |
Unicorn | Unicorn | Unicorn | En az 1 milyar USD değerlemeye sahip olan şirket. | Genel | Tanım |
Up Round | Up Round | Yüksek tur | Bir önceki finansman turunda satıldığından daha yüksek bir fiyatla ek hisse satışı sunulması | Finans | Tanım |
UX | User experience | Kullanıcı deneyimi | Kişilerin bir ürün, sistem ya da servisi kullanırken hissettikleri duygu ve davranışları | Teknik | Kısaltma |
VC | Venture Capital | Risk sermayesi | Büyüme potansiyeli olan girişimcilere finansman, bilgi ve deneyim aktarımı sağlayan, yatırımcılara ise yüksek risk ve uzun vade karşılığında yüksek getiri vadeden yöntem | Finans | Kısaltma |
Vertical Startup | Vertical Startup | Dikey Startup | Belirli bir alana değer sunmaya aşırı odaklanmış girişimler | Yönetim | Tanım |
Wantrepreneur | Wanting + Entrepreneur | İstemek + Girişimci | Girişimci olmayı arzulayan, ama bu hırsı asla gerçekleştiremeyen kişi | Genel | Türemiş Tanım |
YoY | Year on year | Yıldan yıla | Bir metriğin ya da ölçümün 1 yıllık dönemdeki değişiminin ifade edilmesi | Finans | Metrik |
Vesting | Vesting | Hisse taahhütnamesi | Belirli şartlar dahilinde, (süre, finansal hedeflerin tutturulması, hedeflenen müşteri sayısına ulaşılması, yatırım alınması vb) girişimler tarafından çalışanlarına hisse verilmesini ve bu şekilde çalışanların şirkete ortak edilmesini sağlayan yöntem | Yönetim | Tanım |
Investopedia
Visionxpartners
Anadolu Üniversitesi Arinkom
Startupschool
Paul Graham
startuphukuku.com